دینامیک رفتاری قدرت بازار و نوسانات قیمت در زنجیره بازاریابی محصولات باغی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا ، گروه کشاورزی(اقتصاد کشاورزی) دانشگاه پیام نور،

2 دانشیار, گروه کشاورزی(اقتصاد کشاورزی) دانشگاه پیام نور

چکیده

نگرانی در مورد قدرت بازار و رفتار غیررقابتی در بخش کشاورزی گسترده است؛ مطالعات نشان می‌دهد که کشاورزان از نظر ساختاری در موقعیت ضعیف‌تری نسبت به سایر بازیگران بازار قرار دارند و بازیگران قوی‌تر در زنجیره‌تأمین به‌طور سیستماتیک از موقعیت قوی‌تر خود به بهای زیان کشاورزان و مصرف‌کنندگان سوء استفاده می‌کنند. در این مطالعه به برآورد و بررسی رفتار قدرت بازار با استفاده از رویکرد سازمان صنعتی جدید (شاخص لرنر) و مدل اقتصادسنجی مارک آپ؛ برای داده‌های هفتگی قیمت در زنجیره بازاریابی محصولات باغی(محصول منتخب پرتقال) پرداخته شده است. نتایج حاصل از برآورد شاخص لرنر برای دوره 1394-1399نشان می‌دهد؛ میانگین قدرت بازاری عمده‌فروشان 48 درصد و قدرت بازاری خرده‌فروشان 38 درصد است؛ مقدار 38 درصد به‌دست آمده را می‌توان اینگونه تفسیر کرد که 38 درصد تفاوت بین قیمت خرده‌فروشی و قیمت عمده‌فروشی مربوط به قدرت بازاری است و 62 درصد این تفاوت براساس هزینه نهایی تعیین شده است. به بیان دیگر خرده‌فروشان با استفاده از قدرت بازاری خود توانسته‌اند 38 درصد بیشتر از قیمت تعیین شده بر اساس برابری قیمت با هزینه نهایی که شرط بازار رقابتی است از مصرف‌کننده دریافت کنند. همچنین نتایج مدل مارک آپ نیز نشان‌دهنده تأثیر تغییر قیمت در هر سطح بازار بر قدرت بازاری سایر سطوح بازار است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Behavioral Dynamics of Market Power and Price Volatility in the Marketing Chain of Horticultural Products in Iran

نویسندگان [English]

  • Mojtaba Barzegardavin 1
  • gholam reza yavari 2
  • mojtaba barzegar devin 2
1 Phd student, Faculty of Agriculture, Payame Noor University, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Faculty of Agriculture, Payame Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Concerns about market power and anti-competitive behavior in the agricultural sector are widespread, with studies showing that farmers are structurally in a weaker position than other market players, and that stronger supply chain actors systematically abuse their power over farmers and consumers. Therefore, this study investigates and estimates the behavior of market power in the marketing chain of horticultural products (for the case of orange fruits), using the Lerner index and the mark-up econometric model for the weekly product price data in the period of years 1394-99. The results of the Lerner index estimation show that the market power of wholesalers and retailers are 48% and 38% respectively. The obtained market power of 38% can be interpreted as follows: the 38% difference between retail and wholesale price is related to market power and 62% of this difference is based on the final cost. In other words, by using their market power, retailers have been able to charge 38% more than the price that was set based on the equality of the price with the final cost, according to the competitive market condition. Also, the results of the mark-up model also show the impact of price changes in each market level on the market power of other market levels.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Market Power / Supply Chain / Lerner Index / Mark
  • Up Model

مراجع

Abdullahi Ezat Ebadi, M. (2010). Calculation of Monopoly Degree in Iranian Pistachio Domestic Markets, Journal of Agricultural Economics and Development, 24(3): 335-345.(In Farsi).
Bonanno, A., Russo, C., & Menapace, L. (2018). ‘Market Power and Bargaining in Agrifood Markets: A Review of Emerging Topics and Tools’. Agribusiness, 34, 6-23.
Bunte, F. (2006). Pricing and Performance in Agri-Food Supply Chain. C.J.M. Ondersteijn, J.H.M. Wijnands, R.B.M. Huirne and O. van Kooten (eds.), Quantifying the Agri-Food Supply Chain, 37-45.
Chen,Y. Yu,X.(2021). Estimating Market Power for the Chinese Fluid Milk Market with Imported Products. Agribusines, 38:386-401.
Cotterill, R.W. (1997), ‘The Food Distribution System of the Future: Convergence Towards the US or UK Model?’ Agribusiness, 13, 123-135.
Felis, A., Garrido. A.( 2015). Market Power Dynamics and Price Volatility in Markets of Fresh Fruits and Vegetables. Working Paper No 7, Ulysses “Understanding and Coping with Food Markets Volatility Towards More Stable World and EU food Systems. Available at: http://www.fp7-ulysses.eu.
Grievink, J-W., 2003. The Changing Face of the Global Food Industry. Presentation at OECD Conference, The Hague.
Griffith, G.R. (2000), ‘Competition in the Food Marketing Chain’. Australian Journalof Agricultural and Resource Economics, 44, 333-367.
Hatirli, S.Jounes,E. Aktas,A.(2003). Measuring the Market Power of the Banana Import Market in Turkey,Turkish Journal of Agriculyure and Forestry, 27(6):367-373.
Jvanbahkt, O. Shahbazi, A. (2020). Measuring Market Power and Marketing Margin In  the  Khozestan Date Market. Journal of Agricultural Economics Research, 12(2), 11-18. (In Farsi).
Lavoie, N. (2005). Price Discrimination in the Context of  Vertical Differentiation: An Application to Canadian Wheat Exports. American Journal of Agricultural Economics 87:835-854.
Lerner, A. P., (1934). The Concept of Monopoly and the Measurement of Monopoly Power. The Review of Economic Studies, 1: 157-175.
Lopez, R. He,X. Azzam, A. (2017). Stochastic Frontier Estimation of Market Power in the Food Industries. Journal of Agricultural Economics.1-17
Myers R, Sexton RJ, Tomek W. (2010). A Century of Research on Agricultural Markets. Am. J. Agric. Econ.92:376-402.
Perloff, J.M., Karp, L.S, Golan, A., (2007). Estimating Market Power and Strategies. Cambridge University Press.
Pindyck, R.S. and D.L. Rubinfeld. (2009). Microeconomics. Boston, MA: Pearson Publishing.
Reardon, T., P. Timmer, C.B. Barrett, and J. Berdgué. (2003). The Rise of Supermarkets in Africa, Asia, and Latin America. American Journal of Agricultural Economics 85:1140-1146.
Rud, J. Fulton. M,(2003). Concentration and Market Power in Canadian Agribusiness. http://www.farmfoundation.org/teal/rude.pdf
Sano,Y. Sato,T. Kawasaki,K. Suzuki,N. Kaiser,M. (2021). Estimating the Degree of Market Power in the Vegetable Market in Japan. Agricultural and Resource Economics Review,1-25.
Slade, M. E. (1998). Optimal Pricing with Costly Adjustment: Evidence from Retail-Grocery Prices.” Review of Economic Studies 65: 87-107.
Timothy,R. Patterson,P.(2003). Competition in Fresh Produce Markets, An Empirical Analysis of Marketing Channel Performance. Contractor and Cooperator Report No. 1.
TIROLE, J. (1988). The Theory of Industrial Organization. Cambridge, Mass MIT Press.
VON CRAMON-TAUBADEL, S. (1998). Estimating Asymmetric Price Transmission with the Error Correction Representation: An Application to the German Pork Market. European Review of Agricultural Economics, 25(1): 1-18.
Çakır , M., and Nolan , J.  (2015). Revisiting Concentration in Food and Agricultural Supply Chains: The Welfare Implications of Market Power in a Complementary Input Sector. Journal of Agricultural and Resource Economics: 40: 203-219.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 30 مرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 04 مهر 1401
  • تاریخ پذیرش: 09 مهر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار