مدل‎سازی اقتصاد گردشگری با رویکرد سیستم‌های دینامیکی مطالعه موردی شهر تبریز و کشور آذربایجان

دباغ, رحیم; خاتمی, سیامک

مدل‎سازی اقتصاد گردشگری با رویکرد سیستم‌های دینامیکی مطالعه موردی شهر تبریز و کشور آذربایجان

نویسندگان

¹ دانشیار گروه مهندسی دانشکده مهندسی صنایع- دانشگاه صنعتی ارومیه- ارومیه- ایران

² دانشجوی کارشناسی ارشد،‌گروه مهندسی صنایع-دانشکده مهندسی صنایع- دانشگاه صنعتی ارومیه- ارومیه- ایران

چکیده

جذب گردشگر، یکی راه‌کارهای صادرات کالا و خدمات به مشتریان خارجی است. هدف اصلی پژوهش مدل‌سازی سیستم اقتصاد گردشگری تبریز و بررسی علل کاهش گردشگران کشور آذربایجان وارد شده به تبریز در سال‌های اخیر م‌می‌باشد. در نتیجه با تدوین مدل اقتصادی پویایی‌شناسی سیستم گردشگری و شبیه‌سازی اقتصاد گردشگری سال‌های 1390 تا 1400 شهر تبریز، متغیرهای نرخ ارز منات و جمعیت گردشگران جمهوری آذربایجان به‌عنوان متغیرهای کلیدی انتخاب شدند. نتایج شبیه‌سازی بیانگر این است با وجود بالا بودن ارزش پول آذربایجانی‌ها، نبود نظارت دقیق دستگاه‌های ناظر بر قیمت‌گذاری‌ها در بازار کالا و خدمات، اثرات مخربی بر قدرت خرید آذربایجانی‌ها گذاشته و باعث کاهش شدید آن شده است. همچنین به دلیل وجود یک حلقه مثبت این اثر در طول زمان تشدید شده و پول آذربایجانی‌ها قدرت خرید کمتری پیدا کرده است، در نتیجه پس از یک دوره افزایش گردشگران به تبریز، عدم مراجعه رخ داده است. در صورتی که با کنترل قیمت‌ها امکان کسب درآمدی بالغ بر 40 میلیارد در سال برای شهر تبریز مهیا خواهد نمود. همچنین نتایج سناریوهای اعمال شده حاکی از آن است که افزایش نظارت برای حفظ و ایجاد کارایی بازار و سختگیری‌های لازم در کنار بالا بودن نرخ ارز منات، مجدداً باعث افزایش و پایداری گردشگران خواهد شد. ضریب تعیین برای بررسی دقت نتایج شبیه‌سازی نرخ ارز 85 / 0 و میزان گردشگر 87 / 0 می‌باشد که حاکی از یک برآورد مناسب است.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.17350794.1399.24.95.7.8

عنوان مقاله [English]

Economic Modeling of Tourism System: A System Dynamic Approach Case Study of Tabriz Metropolis and Azerbaijan Country

نویسندگان [English]

Rahim dabbagh ¹
Siamak Khatami ²

¹ Ass. of Faculty of Industrial Engineering, Uremia University of technology faculty member- Uremia- IRAN

² MSc student, Faculty of Industrial Engineering, Urmia University of Technology, Urmia

چکیده [English]

Attracting tourists from other countries is one of the exporting solutions. The main purpose of this paper is to find out the reasons of Azerbaijani tourist reduction and tourism economics of Tabriz by using the system dynamics, creating dynamical model and studying 1390 to 1400 SH period. Considering Azerbaijan country, the "value of the Azerbaijan’s money" and "Azerbaijan tourist population" are selected as key variables. Results indicate that exchanging rate of Manat was high at studied years, but also lack of monitoring at observer organizations had a destructive effect on purchasing power of Azerbaijani tourists because prices in market was 3 time more than real. This action will cause reduction of tourist population and then because of exponential structure in loop, it caused reduction at exchange rate of Manat so that second destructive action will happen. This indicates that to stabilize the tourist presence at any time, it is better that observer organizations oversight maximum pricing level at market and take hard on it to keep prices level at same level as inner markets. It should be noted that the coefficient of determination for the exchange rate is 0.85 and for the decreased amount of tourist is 0.87, which indicates good fit of the model.

کلیدواژه‌ها [English]

System dynamics
Tourism System
Exchange Rate
Economic system

مراجع

حسین صمد، علی. مصلح‌شیرازی، علینقی. روحی، آناهیتا. (1391). «طراحی یک مدل دینامیک برای صنعت گردشگری در ایران با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم برای افق ایران 1404 » فصلنامه مدل‌سازی اقتصادی، سال ششم، دوره71، شماره 1، صفحه 86-66 .

سالم، علی‌اصغر. نیازی، مرتضی. (1396). « تخمین تابع تقاضای سفرهای مذهبی با روش سیستم تقاضای تقریباً ایده‌آل خطی پویا». فصلنامه تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، 7، 28، ص 190-161.

عمادزاده، مصطفی. صمدی، سعید. حافظی، بهار. (1384). «بررسی عوامل (پولی و غیر پولی) مؤثر بر تورّم در ایران». پژوهشنامه ی علوم انسانی و اجتماعی، 5، 19، ص 52-33.

فرزین، محمدرضا. افسر، امیر. اکبرپور، تقی. اکبرپور، علی. (1393). «مدل‌سازی پیش‌بینی گردشگری ورودی به ایران با استفاده از روش‌های ARIMA و شبکه‌های عصبی فازی». فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، 8، 24، ص 33-1.

گرشاسبی، علی‌رضا. یوسفی، مجتبی. (1395). «بررسی اثرات تحریم بین‌المللی بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران». فصلنامه تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، 7، 25، ص 182-129.

معصومه مقیمی. علی محقر (1397)، «مدل‌سازی دینامیکی تقاضای گردشگری در ایران با استفاده از رویکرد پویایی‌شناسی سیستم». اقتصاد و مدیریت شهری، مؤسسه آموزش عالی آزاد معین. ویژه‌نامه 1.

Amini, M., Dabbagh, R., & Omrani, H. (2019). A fuzzy data envelopment analysis based on credibility theory for estimating road safety. Decision Science Letters, 8(3), 275-284.

Bank, T. W. (2016, 12 12). International tourism, receipts. (The World Bank) Retrieved 2 1, 2018, from https://data.worldbank.org/indicator/ST.INT.RCPT.CD?year_high_desc=true

Beladi, H., Chao, C.-C., Shan Ee, M., & Hollas, D. (2015). Medical tourism and health worker migration in developing countries. Economic Modelling, 46, 391-396.

Dabbagh, R., & Yousefi, S. (2019). A hybrid decision-making approach based on FCM and MOORA for occupational health and safety risk analysis. Journal of Safety Research, 71, 111-123.

Dabbagh R, Nasiri Fard B. Vulnerable and Safe Points in Crisis Situations with a Passive Defense Approach in Tabriz, Iran. Sci J Rescue Relief 2019; 11(3): 214-23.

Forrester, J. (1969, Jan 22). Urban Dynamics. Massachusetts: MIT Press. Retrieved 2017, from http://web.mit.edu/sysdyn/sd-intro/

Gharehgozli, O. (7 June 2017). An estimation of the economic cost of recent sanctions on Iran. Economics Letters.

Jifeng, W., Huapu, L., & Hu, P. (2008). System Dynamics Model of Urban Transportation System and Its Application. Journal of Transportation Systems Engineering and Information Technology, 8(3), 83-89.

Ranjbarian, B., & Jalilvand, M. (1391). The Role of Demographic Characteristics In Perceived Risk Among Inbound Tourists Who Visit Iran. Sharif Journal of Science and Technology, 1(1-28), 3-9.

Santana-Gallego, M., J. Ledesma-Rodríguez, F., & V. Pérez-Rodríguez, J. (2016). International trade and tourism flows: An extension of the gravity model. Economic Modelling, 52, 1026-1033.

Séraphin , H., Gowreesunkar , V., Roselé-Chim , P., & Jamont Junior Duplan , Y. (2018). Tourism planning and innovation: The Caribbean under the spotlight. Journal of Destination Marketing & Management.

Sterman, J. (2000). BUSINESS DYNAMICS. Massachusetts: Jeffrey J.Shelstad.

Vensim, H. (2018). Vensim Help. (Vensim) Retrieved 2018, from vensim.com