مسولیت مدنی ناقض غیر مستقیم علامت تجاری: مسئولیت مطلق یا تقصیر محور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی مقطع دکتری رشته حقوق خصوصی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران

2 دانشیار دانشکده حقوق، دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران

چکیده

نقض علامت تجاری به معنی بهره‌برداری از حقوق انحصاری ناشی از علامت تجاری بدون اخذ مجوز از صاحب علامت است. این اقدام به شرط ورود ضرر منجر به مسئولیت مدنی ناقض خواهد بود. در شرطیت سه عنصر بهره برداری غیرمجاز زیانبار در تحقق مسئولیت ناقض تردیدی طرح نشده است.آنچه محل تردید قرار گرفته است تاثیر علم و آگاهی بهره بردار غیرمجاز به هنگام ارتکاب فعل است. در این مقاله با توجه به سکوت قانون سال 1386، سعی شده است با استفاده از مبانی کلی در حقوق داخلی و بررسی تطبیقی نقش تقصیر در مسئولیت مدنی ناشی از نقض غیر مستقیم علامت تجاری در حقوق ایران و آمریکا،همراه با ارائه تحلیلی مناسب جایگاه آن تعیین شود. به این منظور مسئولیت مدنی ناقض علامت تجاری در دو سیستم حقوقی ایران و ایالات متحده آمریکا در منابع حقوقی هر دو کشور با استفاده از کتب، قوانین، مقالات و آرا صادره توسط دادگاه‌های ایران و ایالات متحده به روش کتابخانه‌ای مورد بررسی تطبیقی قرار گرفت. در این مطالعه در گفتار اول مسئولیت ناقض غیر مستقیم علامت تجاری در حقوق ایران مورد بررسی قرار گرفت، در گفتار دوم مسئولیت ناقض غیر مستقیم در حقوق آمریکا مورد بررسی قررار گرفت، در گفتار سوم دو سیستم حقوقی مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت و در نهایت در گفتار چهارم اصول حاکم بر احراز تقصیر در نقض غیرمستقیم علامت تجاری در دوسیستم حقوقی به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار گفت. نتایج نشان داد در حقوق علایم تجاری ایران و ایالات متحده اصولا نقض مستقیم علامت تجاری موجب مسئولیت مطلق شخص ناقض خواهد بود و علم و عمد و یا بی‌اطلاعی شخص ناقض از فعل نقض، تاثیری در مسئولیت وی ندارد. البته در هر دو سیستم علم و عمد شخص ناقض در نقض علامت تجاری موجب مسئولیت کیفری وی نیز خواهد بود. اما در خصوص نقض غیر مستقیم علامت تجاری، در حقوق ایران ذکری از اثر علم و عمد و یا بی‌احتیاطی در تحقق مسئولیت به میان نیامده است. نظر به این ابهام، شایسته است قانون‌گذار داخلی با توجه به قواعد و مقررات عام مسئولیت مدنی، نوع مسئولیت مدنی را به نحوی روشن نماید تا مغایرت عمده‌ای با قوانین سایر کشور‌ها در زمینه مالکیت فکری نداشته و از برداشت متفاوت در محاکم قضایی جلوگیری شود.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Civil Libility of Trademark for Indirect Infringer: Strict Liability or Blame-Based Responsibility

نویسندگان [English]

  • Farid Ahmadian Moghadam 1
  • MirGhasem Jafarzadeh 2
1 Attorney at law
2 Associate Professor
چکیده [English]

Trademark infringement is unauthorized utilization of a trademark without collection of permission from trademark holder. Unauthorized utilization of the trademark leads to civil liability for the infringer. What is not clear is the effect of awareness on the unauthorized utilization of the trademark. This dilemma has more confusion on indirect trademark infringement. Civil law on some countries takes liability of the infringer on the awareness. In this study using direct evaluation of internal laws of Iran and United State of America the role of infringer in civil liability after indirect trademark infringement was assessed. Results showed that according to current civil liability laws existance of damage and relationship between damage and infringement is essential for civil liability. In both systems awareness of infringer lead to criminal liability. However for indirect infringer the internal law of Iran is silent in regard to this matter. For this purpose it should be referred to civil law to assess awareness of infringer. Hence, the legislator need to clarify type of civil liability according to basic civil law to not be in contrary with other countries from intellectual property point of view. This new role may inhibit direct interpretation in Iranian courts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Indirect Infringement / Trademark / Civil Liability / Iran /
  • United State of America
آل کاشف العظاء، محمد الحسین. 1361. تحریر المجلۀ،جلد سوم، افست از روی نسخه(المکتبۀ المرتضویه و مطبعتها الحیدریه) قم،
آیین دادرسی مدنی مصوب 1379
آیین دادرسی کیفری مصوب 1392
ابدالی، محمد. 1389. بررسی جایگاه عنصر معنوی در مسئولیت مدنی با رویکرد تطبیقی. مجله مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز. دوره 2، شماره 1
ابهری حمید، ایزدی فرد علی اکبر. ضمان غاصب نسبت به منافع در فقه اسلامی و حقوق مدنی ایران. 1389. مجله فقه و مبانی حقوق اسلامی، شماره دوم، سال چهل و سوم
احمدیان مقدم، فرید. جعفرزاده، میرقاسم. 1396. معیارهای احراز نقض علامت تجاری بر اساس ضوابط عام مسوولیت مدنی و خصوصیات علائم تجاری در حقوق ایران و ایالات متحده. پژوهشنامه بازرگانی. شماره 85
الانصاری، مرتضی بن محمدامین. 1415. المکاسب. الموتمر العالمی. جلد 2
المظفر، الشیخ محمد رضا.1370. اصول الفقه، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
امامی، سید حسن. 1385، حقوق مدنی، تهران. انتشارات اسلامیه، جلد اول
بادینی، ح. 1390. بررسی تطبیقی قابلیت جبران ضرر اقتصادی در مسئولیت مدنی. مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 41، شماره 1
بجنوردی، محمدحسن. 1371. القواعد الفقهیه، انتشارات اسماعیلیان ج2،
بهرامی احمدی، حمید. 1388. مسئولیت مدنی، تهران، انتشارات میزان
بیهقی، ابوبکر احمد بن حسین. 1318. السنن الکبری، جلد ششم، دار المعرفه، بیروت، بیتا؛
تفرشی محمدعیسی، حکمت نیا محمود. مسئولیت مدنی ناشی از اضرار به مالکیت فکری. نامه مفید: مرداد و شهریور 1383, دوره 10, شماره 43 (حقوق).
جعفرزاده، سید قاسم.1385. مبانی فقهی مشروعیت حقوق فکری- مجله تخصصی الهیات و حقوق، دانشگاه علوم، 74، شماره 19، اسلامی رضوی
جعفرزاده، میر قاسم. 1385. درآمدی بر حقوق آفرینش‌های فکری، جزوه درسی، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی
حاجی نوری، غ. 1389. مطالعه تطبیقی رهیافت‌های سببیت در مسئولیت مدنی. نشریه علمی پژوهشی فقه و حقوق اسلامی. سال 1، شماره 1
خادم رضوی قاسم، نوعی الیاس، 1394. بررسی تطبیقی مبانی مسئولیت مبتنی بر تقصیر و بدون تقصیر در حقوق مسئولیت مدنی ایران و انگلستان. آموزه‌های حقوقی گواه. شماره 1
ره پیک، حسن. 1387. حقوق مسئولیت مدنی و جبرانها، چاپ اول، انتشارات خرسندی، تهران
صفایی، سید حسین، حبیب الله رحیمی. 1390، مسئولیت مدنی، تهران. انتشارات سمت
طباطبایی یزدی. سیدمحمد کاظم. 1337. عروه الوثقی، کتاب الاجاره، ج 5، موسسه علمی مطبوعات
طوسی، محمد بن حسن، 1387 المبسوط، مکتب المرتضویه، جلد۳،
قاسم زاده، سید مرتضی.1387. الزام‌ها و مسئولیت مدنی بدون قرارداد. صفحه 236
قاضی‌زاده محمدرضا. 1392. مسئولیت مدنی ناشی از نقض حق اختراع. رساله دکتری. از دانشگاه شهید بهشتی، به راهنمایی جناب آقای دکتر جعفرزاده
قانون اساسی مصوب 1358با اصلاحات بعدی
قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386.
قانون مدنی مصوب 1314
قانون مسئولیت مدنی مصوب 1339
قربان پور، امیر مهدی. 1385. تقصیر و رابطه سببیت در نظام مسئولیت مدنی .مجله حقوقی دادگستری، شماره 54
قمی، عباس. 1390. تعلیقات عروه، ج 2، انتشارات دینا
کاتوزیان. ناصر. 1382، الزام‌های خارج از قرار داد، انتشارات دانشگاه تهران
کاتوزیان، ناصر .1376. مقدمه علم حقوق، چاپ 22، تهران، انتشارات سهامی
کاظمی، م.، خویینی، غ.، روشن، م.، روزبهانی ش. 1392. نقص علم در مسئولیت مدنی ناشی از تولید کالا. فصلنامه حقوق پزشکی. سال 7، شماره 25
محقق داماد، سیدمصطفی. 1363. قواعد فقه بخش مدنی، ناشر علوم اسلامی.
محقق داماد، سیدمصطفی.1374. قواعد فقه مدنی، جلد1، تهران: انتشارات سمت.
موسوی بجنوردی، محمد. 1379. قواعد فقهیه، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج، جلد 1،
نجفی محمد حسین. 1367. جواهر الکلام . جلد 37
نراقی، احمد بن محمد مهدی. 1375. عوائد الایام فی بیان قواعد الاحکام و مهمات مسائل الحلال والحرام-دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم،مرکز انتشارات-ج-1
نوری، میرزا حسن. 1318. مستدرک الوسایل، جلد۱۷،بی نا، تهران.
 
 
Banner (2006). Trademark infrignment remedies. ABA section of intellectual property. Washigton D.C., USA
Bartholomew (2006). The Secret Life of Legal Doctrine: The Divergent Evolution of Secondary Liability in Trademark and Copyright Law. Berkeley Tech. L.J
Restatement (Second) Of Agency (1958)
Restatement (Second) Of Torts (1979)
Restatement Of Torts (1938)
The Fifteenth Amendment (Amendment XV) to the United States Constitution (1938)
Bartholomew M. And Mcardle Pf. (2011).Causing Infringement. Vanderbilt Law Review, Vol. 64, No. 3.
Coca-Cola Co vs Snow Crest Beverages (1946). 64 F. Supp. 980 (D. Mass). Available online at: http://law.justia.com/cases/federal/district-courts/FSupp/64/980/1952955
Cullman Ventures vs Columbian Art Work (1989). (SDNY.1989).F, Sup.96, 131,13USPQ.2d 1257,1283; Cuban Cigar Brands NY. V. U Pmann Int,L,Inc.,F.Supp.1090,1099-1100,199USPQ193(CDNY.1978). Available online at: http://www.leagle.com/decision/1989813717FSupp96_1795.xml/CULLMAN%20VENTURES,%20INC.%20v.%20COLUMBIAN%20ART%20WORKS,%20INC
Ferrari S.P.A Esercizio Fabriche Automobili E Corse. V Roberts (1991). (6th cir). 944 F2d 1235 20 USPQ 1001. Available online at: http://cyber.law.harvard.edu/IPCoop/91ferr1.html
Hard Rock Café Licensing Corp. V. Concession Services. (7th Cir. 1992) U.S. Court of Appeals for the Seventh Circuit - 955 F.2d 1143. Available online at: http://law.justia.com/cases/federal/appellate-courts/F2/955/1143/448068/
Mobil Oil Corp. V. Pegasus Petroleum Corp. (2d Cir. 1987) 818 F.2d 254, 2 U.S.P.Q.2D 1677, 1679. Available online at: http://www.leagle.com/decision/19871072818F2d254_11036.xml/MOBIL%20OIL%20CORP.%20v.%20PEGASUS%20PETROLEUM%20CORP
Inwood laboratories vs Ives laboratories (1982). 456 U.S. 844. Justia.us.supreme court. Available online at: https://supreme.justia.com/cases/federal/us/456/844/
Kalem Co. vs Harper Brothers (1911). 222 U.S. 55, Justia Us Supreme Court. available online at: https://supreme.justia.com/cases/federal/us/222/55/case.html
RainBow Play system, inc. v. Ground scape technologies, Inc (2005). 364 F. Supp. 2d. 1-26 (D. Minesota). Avalable online at: http://courtlistener.com/opinion/2344379/rainbow-play-systems-v-groundscape-technologies/
Sony Corp. vs Universal City Studios (1948). 464 U.S. 417, 442.available online at: https://supreme.justia.com/cases/federal/us/464/417/
William R. Warner and Co. v Eli Lilly & Co. (1924). 265 U.S. 526. Available online at: http://supreme.justia.com/case/federal/us/265/526