رتبه‌بندی بازار حمل‌ونقل ریلی کالا و پیشنهاد بازارهای هدف

کلانتری, هاشم; رازینی, ابراهیم‌علی

رتبه‌بندی بازار حمل‌ونقل ریلی کالا و پیشنهاد بازارهای هدف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ کارشناس ارشد رشته مدیریت اجرایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

² استادیار اقتصاد، عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد کرج، دانشکده مدیریت و حسابداری،‌گروه مدیریت صنعتی

چکیده

در حال حاضر، علیرغم وجود منافع اجتماعی حمل ونقل ریلی از جمله ایمنی بالا و مصرف سوخت و آلایندگی کمتر ، سهم این شیوه در حمل زمینی بار داخلی کشور کمتر از ده درصد می باشد. یکی از دلایل این امر حاکم بودن نگرش دولتی و عدم بکارگیری مناسب روشهای بازار یابی و مدیریت بازار می باشد. بطوریکه بر شناسایی و تمرکز بر بازارهای هدف کمتر توجه شده ودر نتیجه از ظرفیتهای شبکه ریلی بطور کامل استفاده نمی شود. مقاله حاضر در پی آن است تا با شناسایی معیارهای مناسب برای تعیین بازارهای هدف و رتبه بندی این بازارها از لحاظ جغرافیایی و گروههای کالایی یعنی معدنی ،فولادی، نفتی، ساختمانی، کشاورزی اقدام نموده تا تصمیم گیران را در جهت هدف گذاری و مدیریت بازار حمل ونقل ریلی یاری نماید. نخست با استفاده از مطالعات پیشین در خصوص برآورد تقاضای بار ریلی برای سال 1398،تعداد 121 گزینه و تعداد چهار معیار مستقل یعنی انبوه بودن بار، فاصله حمل، تعرفه حمل و دسترسی انتخاب شدند و سپس با تشکیل ماتریس تصمیم، رتبه بندی با استفاده از روش آنتروپی و SAW صورت پذیرفت. ضمنا از این 121 مسیر ،37 شهرستان مبادی بار را تشکیل می دهند که دوازده نقطه اول یعنی به ترتیب سیرجان ، بندر ماهشهر، اردکان، بندرعباس، بافق، خواف، مبارکه، چادرملو، تهران، اصفهان، ری و اهواز جمعا با 72 میلیون تن بار بیش از 80 درصد بازارهای بالقوه حمل ونقل ریلی را تشکیل خواهند داد. و بقیه 25 نقطه کمتر از 20 درصد بازارهای بالقوه حمل ونقل ریلی خواهند بود.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.17350794.1395.21.81.6.4

موضوعات

حمل و نقل- تسهیل تجاری و فضای کسب و کار-

عنوان مقاله [English]

ranking the market for the railway commodity transport and proposing the target markets

نویسندگان [English]

hashem kalantari ¹
EBRAHIMALI RAZINI ²

¹ Head of study and research operation group of the railway training and research center

چکیده [English]

At present time in spite of social benefits of the railway transportation such as high level of safety, low fuel consumption and less air pollution, its share of country domestic land Transport is less than 10 percent . One of the factorsofthis issue is the state-rundominatedapproach and lackof utilizing the proper methodsof marketing and market management attention to the which results in the incomplete usageof the rail network capacities.
The recent study through identifying the proper criteria attempts to determine and rank the target markets from geographic view and commodity groups like mine, steel, oil, construction materials, agriculture and other groups (small commodities) in order to help the decision makers to manage and put target for the railway transportation market.
To rank based on the outputs of the previous studies to estimate the rail freight demand for the year 1398, some 121 options as origin and destination together with four independent criteria were as namely massive freight transport distance, tariff rate and degree of accessibility to the cites connected by the rail network were selected .
Out of these 121 routes, 37 cities are the origins of the freight in which the first 12 ones namely Sirjsn, Bandar-Mahshahr, Ardakan, Bandar-Abbas, Bafgh, Khaf, Mobarakeh, Chadormalu, Tehran, Isfahan, Rey and Ahvaz totally with 72 million tons of freight make more than 80 percent of the rail transport potential market.
So the rest 25 points would share less than 20 percent of the rail transport potential market.

کلیدواژه‌ها [English]

Marketing in rail transport
ranking the target markets
rail transport share
multi –criteria decision-making

مراجع

1- اصغر پور، محمد جواد.(1392)، «تصمیم گیری‌های چند معیاره», انتشارات دانشگاه تهران چاپ ۱۱.

2- اردکانی،ح، و صمیمی،ا.(1391) ،"مقایسه درخت های تصمیم در مدل سازی انتخاب نوع وسیله حمل کالا"، یازدهمین کنفرانس مهندسی حمل و نقل و ترافیک ایران، تهران.

3- حسینی ، رضا (1373)، تخمین تابع تقاضای سفر هوایی در ایران و بررسی عوامل موثر برآن ، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس .

4- حق‌شناس، حسین و همکاران،(۱۳۹۴)، پروژه مطالعاتی تحلیل تقاضای حمل‌ونقل بار و ظرفیت محورهای اصلی شبکه راه آهن کشور، مرکز آموزش و تحقیقات راه آهن.

5- دامیار، هوشنگ، (1377)، تخمین تابع تقاضای حمل و نقل جاده ای استان هرمزگان، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تربیت مدرس.

6- رحمانی، بهروز ،(1394) ، برآورد بار ریل پسند جاده‌های کشور در ۱۰۰ سناریو، چهارمین کنفرانس بین‌المللی پیشرفتهای اخیر در مهندسی راه آهن.

7- سالنامه آماری راه آهن جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۹۳٫۱۳۹۲. دفتر فناوری ارتباطات و اطلاعات.

8- شرکت شرکت توسعه مدیریت و سرمایه گذاری کارآمد،(1387)، پروژه مطالعاتی" مطالعه پتانسیل حمل بار توسط راه آهن از منطقه پارس جنوبی (عسلویه)"- مرکز تحقیقات راه آهن .

9- عزتی،مرتضی و عاقلی کهنه شهری،لطفعلی،((1384)،برآورد کشش های تقاضای مسافر و بار در راه آهن جمهوری اسلامی ایران،پژوهشنامه حمل ونقل،سال دوم،شماره سه،پاییز1384.

10- عیدانی ،مصطفی (1371 ) برآورد تقاضای بار و مسافر از طریق راه آهن جمهوری اسلامی ایران ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تهران.

11- فهیمی فر، جمشید و همکاران،( 1384)،تعیین و اولویت بندی بازارهای هدف محصولاتصادراتی پتروشیمی ایران، موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی.

12- محمودی، علی(1389)، اقتصاد حمل ونقل، شرکت چاپ و نشر بازرگانی

13- مهدیزاده ، سجاد ،(1381)،" برآورد وتحلیل تابع تقاضای خدمات ریلی درایران" ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد واحدتهران مرکزی .

14- مهری، سید سینا، حق شناس، حسین و کلانتری، هاشم ،(1394)، "ارزیابی کارائی حمل ونقل بار راه آهن ایران در مقایسه با کشورهای منطقه و جهان با روش تحلیل پوششی داده ها" چهارمین کنفرانس بین‌المللی پیشرفتهای اخیر در مهندسی راه آهن.

15- نظامی،شجاع،(1391)،"برآورد تابع تقاضای حمل ونقل بار در راه آهن آذربایجان"،پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه پیام نور کرج.

16-نصر آزادانی، سید مسعود و همکاران.(۱۳۹۴)، «ارزیابی وضعیت کنونی صنعت ریلی کشور ضمن در نظر گرفتن سند راهبردی صنایع ریلی در افق ۱۴۰۴» چهارمین کنفرانس بین‌المللی پیشرفتهای اخیر در مهندسی راه آهن.

17-http://www.webcourses.ir/dl/MADM0.pdf.

18-Abdelwahab, W. M. (1998), Elasticity of Mode Choice Probabilities and Market Elasticity of Demand: Evidence from a Simultaneous Mode Choice/Shipment-Size Freight Transport Model, Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review 34(4): 257-266.

19-Arunotayanun, K., and J. W. Polak (2007), Taste Heterogeneity in Freight Shippers’ Mode ChoiceBehavior, Proceedings, 86^thAnnual Meeting of the Transportation Research Board, Washington DC, 21–25 January 2007.

17-Hensher, D., and M. Figliozzi (2007), Behavioral insights into the modeling of freight transportation and distribution systems, Transportation Research Part B 41: 921 –923.

20- Jorge M.rebelo.1992, preparin multiyear railway investment plans a market-oriented approach, 1992.wsp100

21-JadrankaBendeković 1, ZlatkoMartić 2 & Dora Vuletić 3, UDC /UDK,2013,Marketing Strategy of Croatian Railway Freight Transport Under Conditions of Liberalisation.

22- Joubert Van Eeden, Jan Havenga, November 2010, Identification of Key Target Markets for Intermodal Freight Transport Solutions in South Africa, Journal of Transport and Supply Chain Management.

23- K. Cullinane and N. Toy, "Identifying influential attributes in freight route/mode choice decisions: a content analysis," Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, vol. 36, pp. 41-53, 2000.

24-Lewis, K. and D. P. Widup (1982), Deregulation and rail-truck competition: evidence from a translog transport demand for assembled automobiles, Journal of Transport Economics and Policy, 16(2): 139-149.

25-Nam, K. (1997), A Study on the Estimation an d Aggregation of Disaggregate Models of Mode Choice for Freight Transport, Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review 33(3): 223-231.

26-Oum , T.H. (1979), A Cross Sectional Study of Freight Transport Demand and Rail, Truck Competition in Canada, Bell Journal of Economics, 10, pp. 463-482.

27-Yang, C. H., J. Y. J. Chow, and A. C. Regan (2009), State of the Art of Freight Forecasting Modeling: Lessons Learned and the Road Ahead, Proceedings, 88^thAnnual Meeting of the Transportation Research Board, Washington DC, 11–15 January 2009.