اثرات سرریز شوک‌ سیاست مالی قطب‌های اقتصادی جهان بر صادرات محصولات پتروشیمی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته رشته علوم اقتصادی گرایش انرژی دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی ،دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

2 دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

3 استاد گروه اقتصاد، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

4 دکتری اقتصاد بین الملل و مدرس دانشگاه، تهران، ایران

چکیده

یکی از موضوعات بسیار مهم برای کشورهای در حال ‌توسعه به ویژه ایران، صادرات محصولات پتروشیمی است، که بعد از تحریم‌های نفتی در کشور به آن توجه زیادی شده است. ترویج صادرات در کشورهای در حال‌ توسعه به عنوان یک عنصر مهم برای توسعه صادرات و تلاش هر چه بیش‌تر کشورهای در حال ‌توسعه برای مشارکت بیشتر در سیستم تجارت جهانی شناخته شده است. با توجه به اهمیت موضوع و از آن‌جایی‌ که  اقتصاد ایران همواره در بازارهای‌ جهانی در مقابل شوک‌ها قرار دارد، در این مقاله به بررسی اثر سرریز شوک‌ سیاست مالی قطب‌های اقتصادی جهان بر صادرات محصولات پتروشیمی ایران و شرکای تجاری آن با رهیافت خودرگرسیون برداری جهانی، به صورت داده‌های فصلی از 1995-2020 پرداخته شده است. نتایج نشان داد که اثر شوک مثبت مخارج کل دولت آمریکا ضمن افزایش تولید ناخالص داخلی و واردات این کشور، دارای اثرات سرریز به سایر کشورها از طریق کاهش واردات و افزایش صادرات برای شرکای تجاری آمریکا شده است. در رابطه با ایران هم اثرات سرریز شوک مثبت سیاست مالی قطب‌های اقتصادی جهان از طریق اثرگذاری بر شرکای تجاری ایران از جمله چین باعث افزایش صادرات محصولات پتروشیمی کشور شده است. هم‌چنین با توجه به نتایج حاصل از بوت ‌استرپ‌ها، شوک مثبت مخارج کل واقعی اتحادیه اروپا و چین بر روی صادرات محصولات پتروشیمی هیچ تاثیری نگذاشته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Spillover Effects of the Financial Policy Shock of the Economic Poles of the World on the Export of Iranian Petrochemical Products

نویسندگان [English]

  • sepideh moeinfard 1
  • Mir Hossein Mousavi 2
  • Hossein Raghfar 3
  • Jahangir Ghorbanzad 4
1 Graduated from the field of economic sciences, majoring in energy, Faculty of Social and Economic Sciences, Alzahra University, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Economics, Faculty of Social and Economic Sciences, Alzahra University, Tehran, Iran
3 Professor, Department of Economics, Faculty of Social and Economic Sciences, Alzahra University, Tehran, Iran
4 PhD in International Economics and University Lecturer, Tehran, Iran
چکیده [English]

One of the most important issues for developing countries, especially Iran, is the export of petrochemical products, which has received a lot of attention after the oil sanctions in the country. Promotion of exports in developing countries is known as an important element for the development of exports and the efforts of developing countries to participate more in the world trade system. Considering the importance of the issue and since Iran's economy is always facing shocks in the world markets, in this article, the spillover effect of the financial policy shock of the economic poles of the world on the export of petrochemical products of Iran and its business partners was discussed with the global vector autoregression approach, in the form of quarterly data from 1995-2020. The results showed that the positive effect of the total spending of the US government increased the GDP and imports of this country and had spillover effects to other countries, including a decrease in imports and an increase in exports for America's trading partners. In relation to Iran, the spillover effects of the global financial policy pole shock through the influence of Iran's business partners, including China, have increased the country's petrochemical products exports. Also, according to the results of the bootstraps, the positive shock of the total real expenditure of the European Union and China has not had any effect on the export of petrochemical products

کلیدواژه‌ها [English]

  • Financial Shock / Trading Partners / Export of Petrochemical Products

مراجع

باصری، بیژن، عباسی، غلامرضا، مرکباتی، محمدرضا (1395).  «واکنش شرکت‌های بورسی به تغییرات پولی و ارزی»، فصلنامه اقتصاد مالی، دوره 10، شماره 35
پروین، سهیلا، بهرامی، جاوید، وحیدی، سحر(1391)، «تأثیر شوک‌های مالی برتولید و سطح قیمت در ایران، با استفاده از الگوی خود رگرسیون برداری ساختاری»، فصلنامه مدل‌سازی اقتصادی،سال ششم، شماره4.
خداپرست، یونس(1400)، " راهبردهای صادراتی و شرکای تجاری هدف محصولات پتروشیمی ایران، ماهنامه امنیت اقتصادی، دوره 9، شماره4.                      
خرسندی، مرتضی، محمدی، تیمور، ارباب، حمیدرضا، سخایی، عمادالدین(1401)، «آثار شوک‌های اقتصادی خارجی بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران: رویکرد خودرگرسیون برداری جهانی (GVAR)"، پژوهش‌های اقتصادی ایران، 27 (91)، 50-9.
دژپسند، فرهاد، صبوری، حسین(1387)،" تأثیر سیاست توسعه صادرات بر رشد بخش غیرنفتی ایران"، اقتصاد مالی 2(3)، صفحه 130-111.
ساکی، عزیز، آرمن، سید‌ عزیز، فرازمند، حسن(1400)، " اثرات سرریز شوک‌های تجارت و نرخ ارز شرکای تجاری بر اقتصاد ایران: رویکرد GVAR "، فصلنامه مدل‌سازی اقتصادی، سال پانزدهم، شماره3 (پیاپی55)، صفحات 46-21.
شکوهی، محمدرضا، محتشمی‌پور، رضا، حسینی مهر، سید حمیدرضا(1399)؛ " بررسی چالش‌های صنعت پتروشیمی ایران در چارچوب سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی"، فصلنامه مجلس و راهبرد، دوره 27، شماره 102، شماره صفحه 330-295.
عباسی، غلامرضا، مرکباتی، محمدرضا(1395)، " واکنش شرکت‌های بورسی به تغییرات پولی و ارزی (مطالعات موردی صنعت پتروشیمی)، فصلنامه اقتصاد مالی، شماره 35.
فلاحتی، علی، فتاحی، شهرام، شکری، نعیم (1396)، "بررسی پایداری مالی و شوک‌های مالی گذرا در اقتصاد ایران"، فصلنامه اقتصاد مالی، سال یازدهم، شماره 41، صفحه 123 تا 154.
قربان زاد، جهانگیر، سعادت، رحمان، محمدی، تیمور، ابونوری، اسمعیل(1398)، «اثرات سرریز شوک ناشی از سیاست مالی دولت آمریکا برمتغیرهای اقتصاد کلان اقتصادایران، رهیافت GVAR»، فصلنامه اقتصاد مالی، سال چهاردهم، شماره50، صفحه 91 تا 114.
ولی بیگی، حسن، یاوری، کاظم، ابراهیمی، ایلناز، سحابی، بهرام(1396)،» تحلیل اثر سیاست‌های پولی و مالی بر تجارت خارجی ایران با رویکرد DSGE " ، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 83، 34-1.
 
Alizadeh Janvisloo, M. R., & Sherafatian-Jahromi, R. (2019). Macroeconomic, International Linkage and Effects of External Shocks in Southeast Asian Emerging Economies.
Antonakakis, N., & Badinger, H. (2016). Economic growth, volatility, and cross-country spillovers: New evidence for the G7 countries. Economic Modelling, 52, 352-365.
Bagliano, F. C. and C. A. Favero (1997). “Measuring Monetary Policy with VAR Models: An Evaluation”. Journal of European Economic Review 42(6): 1069-1112.
Beetsma R., M. Giuliodori and F. Klaassen (2006). “Trade Spillovers of Fiscal Policy in the European Union: A Panel Analysis “. Economic Policy, CEPR & CES & MSH, vol. 21(48), 639-687.
Belke, Ansgar H. and Osowski, Thomas U. (2019). “Measuring fiscal spillovers in EMU and beyond: A Global VAR approach”. Scottish Journal of Political Economy, Vol. 66, No. 1, February 2019, 54-93.
Bonciani D., Ricci M.,(2020). “ The International Effects Of Global Financial Uncertainty Shocks”, Journal Of International Money And Finance 109(2020)102236.
Çakı r, M. Y., & Kabundi, A. (2013). Trade shocks from BRIC to South Africa: A global VAR analysis. Economic modelling, 32, 190-202.
Clews, R. (2016). Project finance for the international petroleum industry. Academic Press.
Dees, S., Holly, S., Pesaran, M. H., & Smith, L. V. (2007, b). Long run macroeconomic relations in the global economy. Economics: The Open-Access, Open-Assessment E-Journal, 1(5), 1-29.
Dees, S., Mauro, F. D., Pesaran, M. H., & Smith, L. V. (2007, a). Exploring the international linkages of the euro area: a global VAR analysis. Journal of applied econometrics, 22(1), 1-38.
European Commission (2014). “Quarterly report on the Euro area 13(4) “. Brussels.
Hájek, J., & Horváth, R. (2016). The Spillover Effect of Euro Area on Central and Southeastern European Economies: A Global VAR Approach. Open Economies Review, 27(2), 359-385.
Kang,W., et al(2021)” Financial And Nonfinancial Golbal Stock Market Volatility Shocks”, Economic Modelling 96 (2021) 128-134.
Koop, G., Pesaran, M.H., Potter, S.M. (1996). “Impulse response analysis in nonlinear multivari- ate models”. Journal of Econometrics 74, 119-147.
Lee, M., et al (2021).” Sustainable economic growth and export diversification potential for asian LNG-exporting countries: LNG-petrochemical nexus development using product space model”, Energy 236 (2021) 121334.
Looney, R.,(1992), Real Or Illusory Growth In An Oil-based Economy: Government Expenditures And Private Sector Investmwnt In Saudi Arabia. World Development, Volume 20, Issue 9, Pages 1367-1375.
Mohaddes, K., & Pesaran, M. H. (2016). Country-specific oil supply shocks and the global economy: A counterfactual analysis. Energy Economics, 59, 382-399
Nyblom, J. (1989). “Testing for the Constancy of Parameters over Time.” Journal of the American Statistical Association 84(405): 223-230.
Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2000). Structural analysis of vector error correction models with exogenous I (1) variables. Journal of Econometrics, 97(2), 293-343.
Pesaran, M., Schuermann, T., Weiner, S. M., (2004). Modeling Regional Interdependencies Using a Global Error-Correcting Macroeconometric Model. Journal of Business & Economic Statistics 22 (2), 129 -162.
Pesaran, M.H., Schuermann, T., Smith, L.V., (2009). Forecasting economic and financial variables with global VARs. International Journal of Forecasting, 25(4), 642-675.
Pesaran, M.H., Smith, R.P., (2006). Macroeconometric modelling with a global perspective. Manchester School, University of Manchester, 74(s1), 24-49.
Rolf, S., (1993).” Export Promotion In Developing Countries”, Journal Of Global Marketing,6:4, 7-32.
Sithole,T.,et.al(2017), The Role Of Financial Conditions In Transmitting External Shocks To South Africa, International Economics, Volume 150, Page 36-56.
Tanaka Masami,(1992), Technology Transfer In The Petrochemical Industry. Massachusetts Institute Of Technology Cambridge, (617) 253-2839.
Vargas, M. M., & Hess, D. (2019). The Caribbean and its linkages with the world: A GVAR model approach. International Monetary Fund.
Weyerstrass, K., Johannes Jaenicke, J., Reinhard Neck, R., Haber, G. van Aarle, B., Schoors, K. Niko Gobbin, N., Claeys, P. (2006): Economic spillover and policy coordination in the Euro Area. European Economy, Economic Papers Number 246, European Commission, Brussels, March.
Chudik, A., & Pesaran, M. H., (2014). Theory And Practice Of Gvar Modeling, Cesifo Working Paper, No. 4807, Center For Economic Studies And Ifo Institute (CESifo), Munich.
Feng, L., & Yi Lin, C., (2013). Financial Shocks And Exports, International Review Of Economics And Finance 26 (2013) 39-55.
 
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 18 شهریور 1402
  • تاریخ بازنگری: 05 دی 1402
  • تاریخ پذیرش: 05 دی 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار