منطقه‌بندی کشور با رویکرد توسعه اشتغال پایدار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی

2 هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی

3 پژوهشگر موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی

چکیده

هدف این مقاله منطقه‌بندی شهرستان‌های کشور براساس شاخص‌های صنعتی، معدنی و تجاری به‌منظور رفع عدم‌توازن در توزیع فعالیت‌ها به‌منظور توسعه اشتغال پایدار کشور است. این موضوع به‌دلیل حرکت بالا و نابجای جمعیت بین استان‌ها و شهرستان‌های کشور، استقرار فیزیکی نامناسب برخی فعالیت‌های صنعتی و وجود ناترازی‌ در زنجیره‌های تولیدی کشور شامل ناترازی در طول زنجیره‌تأمین و تولید اهمیت بالایی دارد.
این مقاله با در نظر گرفتن ۱۲ شاخص حوزه صنعت، معدن و تجارت، شهرستان‌های کشور را به چهار منطقه (محروم، کمتربرخوردار، عادی و توسعه‌یافته) با وضعیت‌های اشتغال صنعتی متفاوت تقسیم کرده است تا بتوان در هر منطقه، سیاست اشتغال و  سیاست صنعتی متناسب آن را پیشنهاد داد. بر پایه نتایج این پژوهش، بیش از ۵۱ درصد از شهرستان‌های کشور در مناطقی با سطح محروم و کمتربرخودار دسته‌بندی می‌شوند که نیازمند مشوق‌های خاص و ویژه جهت ایجاد انگیزه برای سرمایه‌گذاری است؛ از سوی دیگر، ۱۶ درصد شهرستان‌های مورد بررسی در این پژوهش، در منطقه‌ای دسته‌بندی شده‌اند که نیازمند سیاست‌های تعدیل‌کننده در توازن اشتغال منطقه است که منجر به تمرکززدایی و افزایش عمق بازار کار می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Regionalization of the Country with Sustainable Employment Development Approach

نویسندگان [English]

  • ahmad tashkini 1
  • mostafa mohammadi 2
  • Mohammad Ali faezirad 3
1 Associate Professopr at Institute for Trade and Studies Research (Corresponding Author).
2 , Faculty Member at Institute for Trade and Studies Research
3 Researcher at Institute for Trade and Studies Research
چکیده [English]

One of the objectives of the land use study is to eliminate the imbalance in the distribution of activities in order to develop sustainable employment in the country. The country’s industries have grown inharmonic at different regions, and all of them  shows the necessity of adopting appropriate policies and incentives for all kinds of regions in the country.
One method to deal with menthend problem is regionalization of the country; By dividing the country into smaller parts, it is possible to implement and monitor programs for each part more accurately.
In this research, taking into account 12 indicators affecting employment and  underdevelopment, the country’s cities were divided into four regions with different industrial and commercial development statuses, so that appropriate  employment policies and industrial policies can be proposed in each region.
Based on the results of this research, more than 51% of the country’s cities are  categorized in the deprived and underprivileged areas, which require special  incentives to motivate investment; Also, 16% of the country’s cities are classified in a region that requires adjustment policies in the employment balance of the region, which leads to an increase in the depth of the labor market and

کلیدواژه‌ها [English]

  • Regionalization / Regional Study / Industrial Employment / Deprived Areas
آقامحمدی، داود (1397). «شناسایی و اولویت‌بندی عوامل راهبردی مؤثر بر آمایش سرزمینی از منظر امنیت ملی (مورد مطالعه: منطقه جنوب‌شرق ایران)». مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی، 8(2)، 29-56.‎
پیشگر کومله، س، ح، کیهانی، ع، مستوفی سرکاری، م، ر، جعفری، ع. 1392. «انتخاب مناسبترین سامانه برداشت ذرت بذری بر مبنای مدل‌های TOPSIS و SAW»، مجله تحقیقات مهندسی کشاورزی، جلد 31، شماره 2، صفحات 33 تا 32.
توکلی، مرتضی؛ ابراهیمی، آرام و حمیدی تهرانی، سمیرا (۱۳۹۷) «تحلیل الگوی منطقه‌بندی آمایش سرزمین در ایران از پسامشروطه تا به حال. برنامه‌ریزی و آمایش فضا». ۲۲(۱)، ۸۵-۱۲۳.
جلالیان، حمید؛ شوقی، مرضیه و عزیزپور، فرهاد (1399). «تزاحم فضایی در نواحی روستایی پیرامون کلانشهر تهران نمونة پژوهش: بخش رودبار قصران». برنامه‌ریزی فضایی، 10(4)، 86-112.
دانه‌کار، افشین (۱۳۹۴). «چالش‌های زیست‌محیطی در استان برنامه ششم توسعه»، ویژه‌نامة شرق، ۷۳-۷۶.
رضایی، محمدرضا و خاوریان گرمسیر، امیررضا (1393). «تحلیلی بر معیارها و شاخص‌های مکان‌یابی شهرک‌های صنعتی با تأکید بر اصول برنامه‌ریزی فضایی و آمایش سرزمین در ایران». جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای, 4(12)، ۱-۱۲.
رضوی، س، ح، هاشمی، س، عموزاد مهدیرجی، ح (1393). «تصمیم‌گیری چند شاخصه در شرایط اطمینان و عدم اطمینان»، تهران، انتشارات ترمه.
علوی، س(1396)، مبانی برنامه‌ریزی آمایش سرزمین، انتشارات حسینی اصل
شریف‌زادگان، محمدحسین و رضوی دهکردی، سید امیر (1389). «ارزیابی فرآیند برنامه‌ریزی آمایش سرزمین در ایران و راه‌کارهای بهبود آن». علوم محیطی، ۷ (۴)، ۸۷-۱۰۰.
مالکی، امین و همکاران (1402). «طرح مطالعاتی-اجرایی سند سیاست صنعتی پایدار و فراگیر جمهوری اسلامی ایران (فاز اول)». موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی (1401). «طرح مطالعاتی-اجرایی شناسایی شناسایی طرح‏های اولویت‌دار صنعتی، معدنی و تجاری استانی-شهرستانی مبتنی بر ملاحظات آمایش سرزمین». فازهای اول، دوم و سوم.
موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی (1402). «طرح مطالعاتی-اجرایی شناسایی و تحلیل پیشران‏های کلیدی آمایش منطقه‏ای بر اساس تحلیل‏های کمی و آینده‌پژوهی». فازهای اول، دوم و سوم.
 
Cahyapratama, A., & Sarno, R. (2018, March). Application of Analytic Hierarchy Process (AHP) and Simple Additive Weighting (SAW) methods in singer selection process. In 2018 International Conference on Information and Communications Technology (ICOIACT) (pp. 234-239). IEEE.
Duque, J. C., Ramos, R., & Suriñach, J. (2007). Supervised regionalization methods: A survey. International Regional Science Review, 30(3), 195-220.
Faezi-Rad, M., & Khatami-Firoozabadi, M. (2014). Positioning business in uncertain conditions by weighting a competitive profile matrix using the fuzzy DEMATEL. Management Science Letters, 4(7), 1425-1432.
Galan, J. (2019). Analysis and strategies for sustainable regional planning. Springer.
Glasson, J., & Marshall, T. (2007). Regional planning. Routledge.
Guide to state incentives for investments in Turkey, presidency of the Republic of Turkey, investment office 2021.
Purkarthofer, E., Humer, A., & Mäntysalo, R. (2021). Regional planning: an arena of interests, institutions and relations. Regional Studies, 55(5), 773-777.
Zayat, W., Kilic, H. S., Yalcin, A. S., Zaim, S., & Delen, D. (2023). Application of MADM methods in Industry 4.0: A literature review. Computers & Industrial Engineering, 109075.