سازوکارهای پیشگیری از بهره‌برداری غیرقانونی از معادن در ایران

نویسندگان

1 کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه،ایران

2 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی،واحد مراغه،گروه حقوق،مراغه،ایران

چکیده

معدن محلی است که در آن انواع فلزات و سنگ‌ها که دارای ارزش اقتصادی هستند انباشته ‌شده‌اند. هرگونه برداشت از آن مستلزم اخذ پروانه بهره‌برداری از سازمان صنعت، معدن و تجارت است. در غیر این صورت بهره‌برداری غیرقانونی تلقی می‌شود. حال سؤال این است که چه سازوکارهای پیشگیرانه در قبال بهره‌برداری غیرقانونی از معادن در حقوق ایران وجود دارد؟ به لحاظ اهمیت معادن مقنن باید درصدد باشد که با تدوین قوانین بازدارنده در این خصوص به پیشگیری از بهره‌برداری غیرقانونی از معادن بپردازد، این اقدامات به‌صورت منسجم نمی‌باشد و این امر نشان می‌دهد به این‌که بهره‌برداری غیرقانونی از معادن همواره یک چالش اساسی برای کشور بوده است، لذا توسل به طرق پیشگیرانه دارای اهمیت است. نتایج تحقیق مؤید آن است که سیاست جنایی ایران در قبال بهره‌برداری‌های غیرقانونی از معادن بیشتر جنبه سرکوبگرانه دارد تا پیشگیرانه. اعمال شیوه‌های گوناگون پیشگیری اجتماعی و وضعی با توجه به آموزه‌های جرم شناختی، به‌طور هم‌زمان نقش مؤثری در کنترل بهره‌برداری غیرقانونی از معادن دارد. آموزش و آگاهی، ارتقای فرهنگ عمومی و... ازجمله اقدامات پیشگیری اجتماعی و اعمال تدابیر نظارتی در ابعاد گوناگون آن در زمره راه‌کارهای پیشگیری وضعی هستند که می‌توانند برای کاهش موارد وقوع بهره‌برداری غیرقانونی از معادن به اجرا گذارده شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Mechanisms to Prevent the Illegal Exploitation of Mines in Iran

نویسندگان [English]

  • robabeh AJODANI 1
  • babak pourghahramani 2
1 AZAD UNIVERSITY,MARAGHEH,IRAN
2 department of law
چکیده [English]

Mine is a place where metals and stones with economic values has been accumulated. Any harvesting operation requires a license from the industry, mine and trade Organization. Due to the importance of mines the legislator by the deterrent legislation should seek to prevent the illegal exploitation of mines, unfortunately, this procedure is not coherent and it shows illegal exploitation of mines The illegal exploitation of mines has always been a major challenge for the country, therefore, it is important to resort to pre-emptive ways. According to the teachings of criminology, applying various forms of social and situational prevention can also play an important role in controlling the illegal exploitation of the mines. Education and awareness, promotion of popular and situation culture, including measures of social prevention and control measures applying in its aspects, are among the situational prevention strategies that can be used to reduce the incidence of illegal exploitation of mines.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mine / Criminal Policy / Prevention / Illegal Operation
ابراهیمی، شهرام (1378)؛«بازدارندگی از منظر حقوقی و جرم‌شناسی»، فصلنامه علمی و ترویجی کارآگاه، سال دوم، شماره 5، صص۵۱-۳۳
جلالت، صحرا ؛یزدانی، مریم ؛جلالت، امیر(۱۳۹۵) ؛«مروری بر اثرات بیماری‌زایی استفاده غیراصولی از سنگ‌های گرانیتی و کانی کوارتس»، اولین کنفرانس دانشجویی آسیب‌شناسی چالش‌های معدن – محیط‌زیست، مرکز آموزش عالی شهید باکری میاندوآب، صص۷-۱
خالقی، ابوالفتح ؛ یزدانی، امیر(۱۳۹۴) ؛«سیاست تقنینی کیفری در قبال اکتشاف و بهره‌برداری از معادن فلزات گران‌بها»، کنفرانس بین‌المللی علوم و مهندسی، صص۱۳-۱
دلماس مارتی، میری (1381) ؛نظام‌های بزرگ سیاست جنایی، جلد اول، ترجمه: علی حسین نجفی ابرندآبادی، تهران، انتشارات میزان.
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
قانون پیشگیری از جرم و لایحه اجرایی آن.
قانون معادن و آیین‌نامه‌های اجرایی آن.
کلانتریی، علی‌اکبر (۱۳۷۹) ؛«دولت اسلامی و خمس معادن»، فصلنامه فقه، شماره 23، صص۲۲۹-۲۰۰
کنعانی، محمد طاهر (۱۳۸۹) ؛، «حق بهره‌برداری از معادن»، فصلنامه حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دوره ۴۰، شماره ۳، صص۲۹۶-۲۷۷
کوسن، موریس (1384) ؛«نظارت ویدئویی، دلایل موفقیت و شکست»، ترجمه: شهرام ابراهیمی، مجله دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شماره 15-14، صص۳۴۰-۳۲۳
گسن، ریموند (1370) ؛ جرم‌شناسی کاربردی، ترجمه کی نیا، مهدی، نشر مترجم.
لازرژ، کریستین (1390) ؛درآمدی بر سیاست جنایی، برگردان: علی حسین نجفی ابرندآبادی، چاپ دوم، تهران نشر میزان.
محمودی جانکی، فیروز ؛قورچی بیگی، مجید(1388) ؛«نقش طراحی محیطی در پیشگیری از جرم»، فصل‌نامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 39 دوره 39، شماره 2 شماره 2، صص۳۶۷-۳۴۵
مرکز آمار ایران (۱۳۹۵) ؛ نتایج آمارگیری از معادن در حال بهره‌برداری کشور، تهران.
مناجاتی ملکی، جاوید ؛ ثیاب قدسی، علی‌اصغر (۱۳۹۵) ؛ «بررسی انواع روش‌های استخراج معادن و تأثیرات مخرب آن‌ها بر محیط‌زیست»، اولین کنفرانس دانشجویی آسیب‌شناسی چالش‌های معدن – محیط‌زیست، مرکز آموزش عالی شهید باکری میاندوآب، صص۹-۱
نجفی ابرندآبادی، علی حسین (1379) ؛ تقریرات جرم‌شناسی (دوره دکتری)، دانشگاه تربیت مدرس.