TY - JOUR ID - 33537 TI - اختراعات ضروری استاندارد: نقطه تلاقی حقوق مالکیت فکری و استاندارد JO - پژوهشنامه بازرگانی JA - IJTS LA - fa SN - 1735-0794 AU - بختیاروند, مصطفی AU - جمالی نژاد, شیوا AD - استادیار گروه حقوق مالکیت فکری دانشکدهحقوق ، دانشگاه قم AD - دانش آموخته رشته حقوق مالکیت فکری دانشگاه قم Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 22 IS - 88 SP - 179 EP - 206 KW - استاندارد / اختراع ضروری / حقوق رقابت / حبس اختراع / حق امتیاز منصفانه / متعارف و غیرتبعیضآمیز DO - N2 - با فراگیر‌شدن فناوری‌های استاندارد در همه زمینه‌ها، به ویژه فناوری ارتباطات، اهمیت اختراعات ضروری استاندارد افزایش یافته است. جهت اطمینان از دسترسی به این اختراعات، سازمان‌های استانداردسازی دارندگان را متعهد می‌کنند مجوز بهره‌برداری از اختراعات ضروری خود را با شرایط  منصفانه، متعارف و غیرتبعض‌آمیز صادر کنند. تعهد به صدور مجوز براساس این شرایط برای جلوگیری از سوء‌استفاده دارندگان اختراعات ضروری از قدرت انحصاری در بازار و انجام اقدامات ضدرقابتی است. در عین حال، دارندگان مستحق دریافت پاداش مناسب برای اختراعات ضروری خود هستند. راجع به شرایط تعهدات فوق‌الذکر اختلافاتی وجود دارد. البته دعاوی قضایی در این زمینه مطرح شده که یک رویه مشترک در خصوص عدم سوء‌استفاده از قدرت انحصاری و اقدامات ضدرقابتی از آن قابل استنباط است. نتایج این پژوهش که به روش تحلیلی توصیفی انجام شده حاکی از آن است که ایجاد تعادل بین منافع دارندگان اختراعات ضروری استاندارد و مجریان استاندارد اهمیت زیادی دارد و به منظور حفظ رقابت، شرایط صدور مجوز بهره‌برداری باید به روشنی تعیین شود. در فقدان نص قانونی خاص، در حقوق ایران برای ساماندهی اختراعات ضروری استاندارد می‌توان به مواردی از جمله مجوزهای اجباری حق اختراع و قواعد منع سوء‌استفاده از وضعیت اقتصادی مسلط قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 استناد کرد. در عین حال، تدوین مقررات ویژه برای اختراعات ضروری استاندارد موجب تبیین وضعیت قانونی این اختراعات و کاهش اختلافات و دعاوی خواهد شد. UR - https://pajooheshnameh.itsr.ir/article_33537.html L1 - https://pajooheshnameh.itsr.ir/article_33537_5b180bd199b954fc2f300cc1626d874e.pdf ER -