تأثیر انواع سرمایه بر توسعه صنعت گردشگری در کشورهای منتخب جهان

اخباری آزاد, میر علی اکبر; شاه‌آبادی, ابوالفضل; حق خواه, داود

doi:10.22034/ijts.2021.246914

تأثیر انواع سرمایه بر توسعه صنعت گردشگری در کشورهای منتخب جهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری گروه اقتصاد، دانشکده علوم انسانی، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی، میانه، ایران

² استاد گروه اقتصاد دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران،

³ استادیار گروه مدیریت دولتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه، میانه، ایران

10.22034/ijts.2021.246914

چکیده

گردشگری از متنوع‌ترین و بزرگترین صنایع جهان و مهم‌ترین منبع درآمدی و ایجاد فرصت‌های شغلی در بسیاری از کشورها است. بنابراین، بررسی تعیین‌کننده‌های توسعه گردشگری در مباحث اقتصادی از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. در این راستا، تحقیق حاضر سعی نمود با استفاده از داده‌های تابلویی و به روش گشتاورهای تعمیم‌یافته به بررسی تأثیر انواع سرمایه شامل سرمایه‌ طبیعی، سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی، سرمایه مالی، نوآوری و سرمایه مستقیم خارجی بر توسعه صنعت گردشگری در دو گروه از کشورهای منتخب درحال توسعه و توسعه‌یافته و نوظهور طی دوره 2017-2007 بپردازد. نتایج مدل برآوردی تحقیق نشان داد، یک درصد افزایش انباشت سرمایه‌های طبیعی، فیزیکی، انسانی، مالی، نوآوری و سرمایه مستقیم خارجی به ترتیب موجب افزایش 063/0، 181/0، 052/0، 089/0، 128/0 و 066/0 درصدی درآمد کشورهای منتخب درحال توسعه از محل گردشگری بین‌المللی می‌گردد. همچنین، یک درصد افزایش انباشت سرمایه‌های طبیعی، فیزیکی، انسانی، مالی، نوآوری و سرمایه مستقیم خارجی به ترتیب موجب افزایش 113/0، 104/0، 080/0، 055/0، 091/0و 118/0 درصدی درآمد کشورهای منتخب توسعه‌یافته و نوظهور از محل گردشگری بین‌المللی می‌گردد. به‌علاوه، تأثیر متغیرهای کنترلی جهانی‌شدن، ثبات سیاسی و نرخ ارز واقعی بر توسعه صنعت گردشگری در هر دو گروه از کشورهای منتخب مثبت و معنادار است.

کلیدواژه‌ها

صنعت گردشگری / انواع سرمایه / جهانی شدن / نرخ ارز

عنوان مقاله [English]

The Effect of Types of Capital on the Development of Tourism Industry in the Selected Countriesry

نویسندگان [English]

Mir Ali Akbar Azad Akhbari ¹
Abolfazl Shahabadi ²
Davood Haghkhah ³

¹ Ph.D Student in Economics, Department of Economics, Faculty of Humanities, Miyaneh branch, Islamic Azad University, Miyaneh, Iran.

² Professor, Department of Economics, Faculty of Social Science and Economics, Alzahra University

³ Assistant Professor, Department of governmental management, Faculty of Humanities, Miyaneh branch, Islamic Azad University, Miyaneh, Iran.

چکیده [English]

The tourism industry is one of the largest and most diversified industries in the world, and is the most important source of income and job creation in many countries. Therefore, estimating the determinants of tourism development is important in economic studies. In this regard, the present study uses panel data and generalized moment method to investigate the impact of capital types including natural capital, physical capital, human capital, financial capital, innovation and foreign direct capital on the development of tourism industry in two groups of selected countries of developing and developed and emerging during the period 2007-2017. The results of the estimation model showed that 1% increase in accumulation of natural capital, physical capital, human capital, financial capital, innovation and foreign direct capital increases the international tourism revenue in developing selected countries by 0.063%, 0.181%, 0.052%, 0.089%, 0.128% and 0.066% respectively. Also, 1% increase in accumulation of natural capital, physical capital, human capital, financial capital, innovation and foreign direct capital increases international tourism revenue in developed and emerging selected countries by 0.113%, 0.104%, 0.080%, 0.055%, 0.091% and 0.118% respectively. In addition, the effect of control variables including globalization, political stability and real exchange rate on the development of tourism industry in both groups of countries are positive and significant.

کلیدواژه‌ها [English]

Tourism Industry / Types of Capital / Globalization / Exchange Rate

مراجع

اخباری آزاد، میرعلی اکبر، شاه‌آبادی، ابوالفضل و حق‌خواه، داود. (1398). تأثیر ابعاد نوآوری ملی بر توسعه صنعت گردشگری در کشورهای منتخب. فصلنامه مدیریت توسعه فناوری، 7(3): 35-9.

اکبری، زهرا و ابونوری، عباسعلی. (1393). طبقه‌بندی عوامل موثر بر شاخص‌های اقتصادی گردشگری خارجی مطالعه موردی: کشورهای منتخب. فصلنامه جغرافیا و توسعه، 12(34): 56-33.

بهبودی، داود و باستان، فرانک. (1389). رابطه گردشگری و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشورهای درحال توسعه (رهیافت علیت در داده‌های تابلویی). فصلنامه اقتصاد مالی، 4(11): 17-1.

پناهی، حسین و نصیب پرست، سیما. (1397). عوامل تعیین‌کننده توسعه گردشگری در کشورهای درحال توسعه: رویکرد اقتصاد سنجی بیزینی. فصلنامه فضای گردشگری، 7(26): 58-43.

حیدری، رحیم.، تقی‌پور، علی اکبر و فشاری، مجید. (1391). آثار تجارت خارجی بر تقاضای بین‌المللی گردشگری ایران: مطالعه موردی هند و ترکیه. فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، 7(19): 137-117.

خسروی‌پور، بهمن و سلیمانی هارونی، خدیجه. (1398). گردشگری صنعت سفید با گردشگری جامعه محور. فصلنامه پژوهش‌های گردشگری و توسعه پایدار، 2(2): 64-59.

رنانی، محسن و دلیری، حسن. (1388). آیا سرمایه اجتماعی، واقعا سرمایه است؟ فصلنامه راهبرد یاس، 6(19): 170-147.

زورکی، شهریار و اولیایی نسب، مرضیه.(1396). بررسی عوامل مؤثر بر رشد گردشگری با تأکید بر رقابت‌پذیری مقصد کاربردی از روش داده‌های تابلویی پویا و تخمین‌زن Sys-GMM. فصلنامه برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، 6(23): 104-77.

شاکری، عباس و سلیمی، فریدون. (1385). عوامل موثر بر جذب سرمایه‌گذاری در منطقه آزاد چابهار و اولویت‌بندی آنها با استفاده از تکنیک ریاضی AHP. فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، 6(1): 130-95.

شاه‌آبادی، ابوالفضل و سیاح، علی. (1392). تأثیر زیرساخت‌های اقتصادی بر گردشگری: رویکرد پانل دیتا مقایسه‌ی تطبیقی کشورهای درحال توسعه و توسعه‌یافته. فصلنامه برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، 2(7): 43-25.

شاه‌آبادی، ابوالفضل و مهری تلیابی، فریبا. (1395). تأثیر نهاد حکمرانی کشور میزبان بر درآمد گردشگری کشورهای درحال توسعه منتخب. فصلنامه برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، 5(16): 30-8.

شاه‌آبادی، ابوالفضل.، سهرابی وفا، حسین و سلمانی، یونس. (1395). تأثیر انباشت سرمایه تحقیق و توسعه و سرمایه فیزیکی بر رشد اقتصادی: شواهدی از کشورهای ایران، ترکیه و مالزی. فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 6(23): 90-75.

شفقت، ابوطالب.، الیاسی، مهدی.، طباطبائیان، سید حبیب اله و بامداد صوفی، جهانیار. (1394). گونه‌شناسی فرآیندهای موفق نوآوری دفاعی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران. فصلنامه مدیریت نوآوری، 4(4): 154-131.

عمرانی، محمد و فرج زاده، ذکریا. (1394). نقش انواع سرمایه در رشد بخش کشاورزی ایران. فصلنامه تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 7(4): 19-1.

فرزین، محمدرضا و خزایی پول، مرتضی. (1395). برآورد تابع تقاضای گردشگری با استفاده از رویکرد پنل دیتا (مورد مطالعه: ایران و کشورهای منتخب). فصلنامه گردشگری علم و فرهنگ، 4(5): 22-10.

فعالجو، حمیدرضا و نصیریان، ابراهیم. (1394). تأثیر بحران مالی جهانی بر تقاضای گردشگری در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا. فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، 10(30): 52-25.

کریم‌پور ریحان، مجید و شریف جاهد، شهرزاد. (۱۳۹۵). تأثیر نوآوری‌های توسعه گردشگری در صنعت گردشگری شهری. دومین کنگره بین‌المللی علوم زمین و توسعه شهری، تبریز، شرکت کیان طرح دانش، پژوهشکده جهاد دانشگاهی واحد استان آذربایجان شرقی.

لطفی خاچکی، بهنام. (1387). گردشگری به مثابه یک صنعت. فصلنامه راهبرد، 1(2): 206-171.

مستولی‌زاده، سیدمحمد. (1383). اثر توسعه واسطه‌های مالی بر گردشگری با هدف: خروج از اقتصاد تک محصولی. اولین همایش بین‌المللی علمی راهبردی توسعه گردشگری جمهوری اسلامی ایران، چالش‌ها و چشم‌اندازها، مشهد، پژوهشگاه گردشگری جهاد دانشگاهی، ۲۶ مهر ۱۳۹۳ تا ۲۸ مهر ۱۳۹۳.

معادی، سهیلا. (1391) تخمین تابع تقاضای کل توریسم ایران با استفاده از روش ARDL. پایان‌نامه کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده مدیریت و اقتصاد.

مومنی وصالیان، هوشنگ و غلامی‌پور، لیلا. (1390). تخمین تابع تقاضای گردشگری در استان‌های منتخب. فصلنامه اقتصاد مالی، 5(14): 180-162.

میرمعزی، سیدحسین. (1383). هزینه فرصت سرمایه‌گذاری در اقتصاد اسلامی. فصلنامه اقتصاد اسلامی، 4(16): 96-75.

نظری، محسن.، اسفیدانی، محمدرحیم و طباطبایی، سید مهدی. (1396). ارزیابی عوامل موثر بر جذب گردشگران بین‌المللی با استفاده از مدل جاذبه. فصلنامه تحقیقات اقتصادی، 52(1): 243-215.

Arellano, M. & Bond, S. (1991). Some Tests of Specification for Panel Data: Monte Carlo Evidence and an Application to Employment Equations. Review of Economic Studies, 58(2): 277-297.

Balaguer, J. & Cantavella-Jorda, M. (2002). Tourism as a Long-run Economic Growth Factor: The Spanish Case. Applied Economics, 34(7): 877-884.

Brelik, A. (2018). Globalization in Tourism. Proceedings of the 2018 International Conference “Economic Science for Rural Development” No 47 Jelgava, LLU ESAF, 9 11 May 2018, 42-48.

Butcher, G., Fairweather, J. R. & Simmons, D. G. (2003). The Economic Impact of Tourism on Christchurchcity and Akaroa Township. Journal of Economic Dynamics and Control, 11: 211-200.

Cai, Z., Wang, Q. & Liu, G. (2014). Modeling the Natural Capital Investment on Tourism Industry Using a Predator-prey Model. Advances in Computer Science and its Applications, 26(4): 751-756.

Chang, W. C. (2009). Social Capital and Subjective Happiness in Taiwan. International Journal of Socio Economic, 36(8): 844-868.

Chhorn, T. (2017). On the Investigation of Factors Effecting International Tourist Arrivals to Cambodian Market: A Static and Dynamic Gravity Approach. https://mpra.ub.uni-muenchen.de/83813/1/MPRA_paper_83813.pdf.

Hajiyeva, L. & Teymurova, V. (2019). Analysis of the Impact Human Capital on Tourism Development in Azerbaijan. Conference: 37^th International Scientific Conference on Economic and Social Development. Socio Economic Problems of Sustainable Development, At Azerbaijan, UNEC.

Ingram, H., Tabari, S. & Watthanakhomprathip, W. (2013). The Impact of Political Instability on Tourism: Case of Thailand. Worldwide Hospitality and Tourism Themes, 5(1): 92-103.

Ivanov, S. (2017). Impacts of Political Instability on the Tourism Industry in Ukraine. Journal of Policy Research in Tourism, Leisure and Events, 9(1): 100-127.

Jovanovic, S. & Ilic, I. (2016). Infrastructure as Important Determinant of Tourism Development in the Countries of Southeast Europe. Ecoforum, 5(1): 288-294.

Marin, D. (1992). Is the Export-led hyphothesis Valid for Industrialized Countries? Review of Economics and Statistics, 74(4): 678-688.

McKercher, B., Wan, S. M. & Tse, S. M. (2006). Are Short Duration Cultural Festivals Tourist Attractions? Journal of Sustainable Tourism, 14(1): 55-65.

Peric, J. & Radic, M. N. (2015). Tourism Productivity and Tourism FDI in Croatia. Mediterranean Journal of Social Sciences, 6(5): 425-433.

Peric, J. & Radic, M. N. (2017). FDI-LedTourism Growth Hypothesis: Empirical Evidence from Croatian Tourism. The Journal of CiTUR Centre of Tourism Research, Development and Innovation, 7(3): 168-175.

Selvanathan, S., Selvanathan, E. A. & Viswanathan, B. (2009). Causality Between Foreign Direct Investment and Tourism: Empirical Evidence from India. Finance Working Papers 22944.

Shafiullah, M., Okafor, L. E. & Khalid, U. (2019). Determinants of International Tourism Demand: Evidence from Australian States and Territories. Tourism Economics, 25(2): 274-296.

Shahbaz, M., Benkraiem, R., Miloudi, R. & Tiwari, A. K. (2018). Tourism-induced Financial Development in Malaysia: New Evidence from the Tourism Development Index. Tourism Economics, 24(1): 2-26.

Slivar, I., Bozic, S. & Batkovic, A. (2017). Innovation in Tourism: Perception of Tourism Providers from Croatia and Serbia. Review of Innovation and Competitiveness, 2(4): 37-56.

Tavares, J. M. & Leitão, N.C. (2017). The Determinants of International Tourism Demand for Brazil. Tourism Economics, 23(4): 834-845.

UNCTAD. (1998). World Investment Report. NewYork and Geneva, United Nation, 91-116.

Upadhayaya, P. K. Müller-Böker, U. & Sharma, S. R. (2011). Tourism Amidst Armed Conflict: Consequences, Copings, and Creativity for Peace-Building Through Tourism in Nepal. The Journal of Tourism and Peace Research, 1(2): 22-40.

Webb, M., Kuntuova, I. & Karabayeva, A. (2018). The Role of Education in Realising Youths’ Human Capital: Social Philosophical Analysis. Ensaio: Avaliação e Políticas Públicas em Educação. 26 (100): 968-985.

Webster, C. & Ivanov, S. (2014). Transforming Competitiveness into Economic Benefits: Does Tourism Stimulate Economic Growth in More Competitive Destinations? Tourism Management, 40: 137-140.

White, M. & Bruton, G. (2007). The Management of Technology and Innovation: A Strategic Approach. Mason, OH. Thompson South-Western.

Williams, S. (2003). Tourism Geography. London: Routledge, Williams, S. (2003). Tourism geography. This edition published in the Taylor & Francis e-Library, 2003.

World Travel and Tourism Council. (2019). Travel & Tourism Economic Impact 2019 world. https://www.wttc.org/-/media/files/reports/economic-impact-research/regions- 2019/world2019.pdf.

Yang, C. H., Lin, H.L. & Han, C. C. (2010). Analysis of International Tourist Arrivals in China: The Role of World Heritage Sites. Tourism Management, 31(6): 827-837.