قواعد عمومی حاکم بر تعهدات دولت در برابر سرمایه‌گذار خارجی در قراردادB.O.T

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد تهران شمال، تهران، ایران

2 استاد و عضو هیئت علمی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی

3 گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم و سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

کشورهای در حال توسعه خصوصاً ایران با توجه به وضع کنونی اقتصادی و سیاسی، جهت تامین مالی و اجرای طرح‌های کلان زیربنایی بدنبال جذب سرمایه‌های خارجی و هدایت سرمایه‌های بخش خصوصی و بکارگیری فنآوری‌های به‌روز و مدیریت کارآمد هستند. به دنبال تصویب قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی و قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی و بازگشت راهی برای واگذاری اداره بخش‌های بنیادین و زیربنایی کشور به بخش خصوصی، یکی از راهکارهای نوین برای انجام این مهم استفاده از قراردادهایی موسوم به «بی.او.تی»، از مصادیق بارز قراردادهای مشارکت «عمومی-خصوصی»، مطرح گردیده است. مقاله حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوال است که دولت در راستای جذب سرمایه‌گذاری خارجی و خصوصی چه تعهدات، مشوق‌ها و مسوولیت‌هایی دارد؟ و قواعد حاکم بر آن‌ها کدام است؟ پس از استقرا در نمونه‌های متعدد و بررسی تحلیلی تعهدات و الزامات موصوف، به روش توصیفی، تحلیلی و پیمایشی، بنظر می‌رسد در اکثر موارد مسوولیت نقض آن‌ها اصولاً قابلیت انتساب به دولت را دارد. رسیدن به هدف این تحقیق، یعنی برقراری تعادل نسبی میان حقوق و تعهدات طرفین، به هر دو طرف این اجازه را می‌دهد تا با استفاده از ظرفیت‌های بالقوه حقوقی و اقتصادی قرارداد «بی.او.تی» گام موثری در راستای موفقیت طرح‌های «بی.او.تی» و تحقق توسعه پایدار بردارند.
بدین ترتیب در این مقاله سعی بر بررسی تعهدات قراردادی و الزامات خارج از قراردادِ دولت جهت ایجاد مشوق برای جذب سرمایه‌گذار خارجی و خصوصی در موقعیت کنونی در دو بخش: تعهدات امتیازی و کنترلی و تعهدات تضمینی و تشویقی شده است؛

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

General rules governing the government's commitment to foreign investment in the contract B.O.T

نویسندگان [English]

  • Amir Shayegan far 1
  • Mehrab Darabpour 2
  • Mohsen Sadeghi 3
1 private law, law and political science faculty, tehran north.iau university, tehran, iran
2 Professor of Law, Shahid Beheshti University
3 Private Law, Faculty of Law and Political science, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

Developing countries need foreign investments, in order to finance their large infrastructure projects. These investments might help them to update their technologies and efficient management. Built, Operate and Transfer contracts known as BOT is one of the contracts by which a country might fulfill the requirements of attracting foreign investments.
After the enactment of “FIPPA” and “General Principles of Article 44 of the Constitution”, a relative way reopened to the privatization of governmental Fundamental and Institutional sections, which, in turn, might motivate and attract foreign investments.
The foreign investors, who invest in public infrastructure projects by B.O.T, need more legal and governmental supports. The present article seeks to answer the question of what are the obligations, incentives and responsibilities of the government in attracting foreign and private investment? What are their governing rules? After checking out in multiple instances and analyzing them, it seems that in most cases, the responsibility attributable to the government.
It is supposed that this achieving the goal of this research will motivate the foreign investors to invest by entering in to BOT contracts by balancing the rights and obligations between the parties. Which are, now, envisaged to have legal and economic potential.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Contract
  • Investment attraction
  • Governmental duties
  • Finance
  • Build Operate and Transfer
امام، فرهاد. (1373)؛ حقوق سرمایه‌گذاری خارجی در ایران. نشر یلدا
امینی، منصور و حقانی، سعید. 1393. سیر تکوین حق فسخ ناشی از اجرا نشدن(نقض) تعهد قراردادی در حقوق اروپایی؛ رهنمود‌هایی برای حقوق ایران، مجله تحقیقات حقوقی شهید بهشتی، دوره 5، شماره 1
امینی، منصور. (1382)؛ انتقال مالکیت در قراردادهای فروش، مجله تحقیقات حقوقی شهید بهشتی، شماره 37
امینی، منصور. (1389)؛ نابرابری موقعیت اقتصادی فروشنده و خریدار در عقد بیع، مجله تحقیقات حقوقی شهید بهشتی، شماره 52
بادینی، حسن. (1394)؛ فلسفه مسئولیت مدنی. تهران: نشر انتشار
باوت دریک، ویلیام. 1371.1372. قراردادهای دولت با بیگانگان: تحولات معاصر در مسئله ناشی از فسخ یا نقض این نوع قراردادها. ترجمه علی قاسمی، مجله حقوقی دفتر خدمات حقوقی، شماره شانزدهم و هفدهم
برزویی، عباس. (1385)؛ وضعیت حقوقی قراداد B.O.T همراه با مقایسه تطبیقی، رساله دکتری. دانشگاه تهران
خسروزاده، علی اکبر. ()؛ قرارداد B.O.T با چشم داشتی بر طرح‌های سرمایه‌گذاری در ایستگاه سرخس، دفتر امور سرمایه‌گذاری و اقتصادی
داراب‌پور، مهراب و همکاران، (1397)؛ اصول و مبانی حقوق تجارت بین‌الملل، جلد 1 الی 5، تهران: انتشارات گنج دانش.
داراب‌پور، مهراب و ادیب، علی اکبر. (1393)؛. تأثیر عدم قابلیت پیش بینی در روند اجرایی قراردادهای تجاری. مجله تحقیقات حقوقی شهید بهشتی
داراب‌پور، مهراب. (1390)؛ مسئولیت‌های خارج از قرارداد، پرداخت خسارت، استرداد عین و امتیازات. تهران: انتشارات مجد
داراب‌پور، مهراب. (1396)؛ چالش‌های حقوقی در معاملات بازرگانی بین‌المللی. تهران: انتشارات خرسندی
زرگوش، مشتاق. (1396)؛ قواعد عمومی مسئولیت مدنی دولت. جلد اول. تهران: انتشارات میزان
زرگوش، مشتاق.(1396)؛ قواعد عمومی مسئولیت مدنی دولت. جلد دوم. تهران: انتشارات میزان
زرگوش، مشتاق. (1396)؛ قواعد اختصاصی مسئولیت مدنی دولت وکارکنان آن. تهران: انتشارات جنگل
شایگان فر، امیر و زارع، علی. (1394)؛ جایگاه قرارداد «B.O.T» در نظام حقوقی ایران. فصلنامه مطالعات بین‌المللی (ISJ). تهران. شماره 46
شایگان فر، امیر. (1395)؛ مسئولیت مدنی دولت در صورت نقض تعهد در قراردادهای «بی.او.تی». پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علوم و تحقیقات تهران
شیروی، عبدالحسین. (1380)؛ دلایل استفاده از قراردادهای B.O.T و نقش دولت در موفقیت این پروژه‌ها، مجله مجتمع آموزش عالی قم. شماره 11
شیروی، عبدالحسین. (1394)؛ قراردادهای «بی.او.تی» تنظیم ساختار قوانین حاکم، تهران: نشر میزان
شیروی، عبدالحسین. (1395)؛ حقوق تجارت بین‌الملل، تهران: انتشارات سمت
صفایی، سید حسین و رحیمی، حبیب‌الله. 1397)؛ مسئولیت مدنی: الزامات خارج از قرارداد. تهران: انتشارات سمت
صفایی، سید حسین. (1385)؛ مسئولیت مدنی موسسات عمومی و بررسی لایحه دولت در این زمینه. مجله حقوق تطبیقی
صادقی، محسن.(1385)؛ بررسی قراردادهای بین‌المللی ساخت، بهره‌برداری و واگذاری B.O.T و جایگاه آن در نظام حقوقی ایران. فصل‌نامه پژوهشنامه‌ی بازرگانی، شماره 38
صادقی، محسن و دهقان، زهرا. (1391)؛ ابعاد حقوقی تاثیر خصوصی‌سازی بر فعالیت‌های شرکت‌های خارجی. فصل نامه دانشگاه تهران.
آجری آیسک، عاطفه. (1395)؛ قواعد مشترک حاکم بر قراردادهای خصوصی سازی. رساله دکتری. دانشگاه تهران.
طباطبایی موتمنی، منوچهر. مفهوم ابداع قواعد حاکم بر قراردادهای عمومی، موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی. مجله پژوهش‌های حقوقی. شماره 7
عرفانی، محمود. (1395)؛حقوق تجارت بین‌الملل. جلد پنجم، تهران: انتشارات جنگل
عزیزی، فاطمه. (1386)؛ تضمین‌های مقرر برای سرمایه‌گذاری خارجی به روش B.O.Tدر قوانین و مقررات ایران، مجله بررسی‌های اقتصاد انرژی، شماره 11
غمامی، مجید. (1376)؛ مسئولیت مدنی دولت نسبت به اعمال کارکنان خود. تهران: نشر دادگستر
کاتوزیان، ناصر.(1394)؛ الزام‌های خارج از قرارداد مسئولیت مدنی: بیمه مسئولیت مدنی. جلد سوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران
کاتوزیان، ناصر. (1394)؛ الزام‌های خارج از قرارداد مسئولیت مدنی: قواعد عمومی. جلد اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران
کاتوزیان، ناصر. 1394. الزام‌های خارج از قرارداد مسئولیت مدنی: مسئولیت‌های خاص و مختلط. جلد دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران
منیر الزمان، ا.ف.م. قراردادهای دولت با بیگانگان مسئله تغییر یکجانبه قرارداد توسط دولت در حقوق بین‌الملل معاصر. ترجمه محمد جواد میر فخرایی. مجله حقوقی دفتر خدمات حقوقی بین الملی. شماره بیست و چهارم
میرعباسی، سید باقر. 1371. ملی کردن در حقوق بین‌الملل، مجله دانشکده حقوق و علو