بررسی همگرایی اقتصادی میان ایران و کشورهای حوزه دریای خزر (کاربرد مدل جاذبه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد دانشگاه سمنان

2 کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه سمنان

چکیده

از جمله واکنش‌های عملی کشورها برای مقابله با پدیده جهانی‌شدن‌ می‌توان به همگرایی اقتصادی اشاره کرد. امروزه همگرایی اقتصادی، همزمان با جهانی‌شدن رونق گرفته است و بنابراین، انتخاب اتحادیه یا گروه تجاری منطقه‌ای یکی از اهداف مهم برنامه‌ریزی تجاری است.
این مقاله همگرایی اقتصادی میان ایران و کشورهای حوزه دریای خزر شامل آذربایجان، قزاقستان، روسیه و ترکمنستان را بررسی می‌کند. از این‌رو، از یک مدل جاذبه براساس اثبات جدید و با استفاده از تصریح ماتیاس (1997) استفاده شده و برآوردها به‌صورت حداقل‌مربعات‌تعمیم‌یافته (GLS) انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل پنج کشور در دوره زمانی 2008 - 1998 است. نتایج نشان می‌دهد همکاری‌های اقتصادی ایران و کشورهای حوزه دریای خزر، به افزایش قابل‌ملاحظه‌ جریانات تجاری دوجانبه منجر می‌شود. همچنین، در این گروه کم‌ترین مقاومت وارداتی به ایران تعلق دارد که از لحاظ توان صادراتی، رتبه دوم را به‌خود اختصاص داده است، بنابراین، اگر ایران با کشورهای منطقه، طرح تجارت آزاد ایجاد کند، ممکن است بیش‌ترین اثر ایجاد تجارت در بازار ایران رخ دهد. همچنین، مشخص گردید کشش بلند‌مدت صادرات بزرگ‌تر از کشش بلند‌مدت واردات است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Survey of Economic Integration among Caspian Sea Countries (Gravity Equation Model)

نویسندگان [English]

  • rahman saadat 1
  • nahid mohseni 2
1
2
چکیده [English]

Among the practical responses of countries to deal with the phenomenon of globalization and economic integration it can be noted that nowadays, the convergence of the economic boom has coincided with the globalization, so choosing a union or regional trade group, is one of the important objectives of the business plan. This paper examines the economic convergence between Iran and the Caspian Sea littoral states of Azerbaijan, Kazakhstan, Russia and Turkmenistan. Therefore, a gravity model based on the new evidence and stipulation were used.The study consisted of five countries in the period of 1998 to 2008. The results show that Iran has the least resistance to import and it has second rank in export. Also the results show Caspian Sea's economic integration increases bilaterally between the countries. Furthermore the long-term elasticity of exports is greater than the long-term elasticity of imports.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gravity Equation / Caspian Sea Countries / Regional Integration