2024-03-28T15:23:29Z
https://pajooheshnameh.itsr.ir/?_action=export&rf=summon&issue=3967
پژوهشنامه بازرگانی
1735-0794
1735-0794
1396
21
84
تاثیر مؤلفه های دانش بر عرضه صادرات بخش کشاورزی ایران
ابوالفضل
شاهآبادی
مریم
صفائی
با توجه به اهمیت صادرات غیرنفتی و بهمنظور کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی، بررسی دقیق عوامل تعیینکننده عرضه صادرات بخش کشاورزی از اهمیت بهسزایی برخوردار است. از اینرو، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر انباشت هزینههای تحقیق و توسعه داخلی و سرریز تحقیق و توسعه شرکای تجاری از کانال واردات، انباشت هزینههای ترویج و آموزش و سرمایه انسانی بر عرضه صادرات بخش کشاورزی در دوره 1392-1350 پرداخته است. یافتهها بیانگر تأثیر مثبت و معنادار ضرایب تخمینی متغیرهای انباشت هزینههای ترویج و آموزش، سرریز تحقیق و توسعه شرکای تجاری، انباشت هزینههای تحقیق و توسعه داخلی، نرخ ارز واقعی و شدت سرمایه فیزیکی بخش کشاورزی بر عرضه صادرات بخش کشاورزی است؛ درحالیکه ضریب تخمینی متغیر سرمایه انسانی بر عرضه صادرات کشاورزی منفی و بیمعنا است.
عرضه صادرات / سرمایه انسانی / سرریز تحقیق و توسعه / بخش کشاورزی
2017
11
22
1
26
https://pajooheshnameh.itsr.ir/article_28985_7a0a099ce1edac5c5f96f55ffb8e5ebb.pdf
پژوهشنامه بازرگانی
1735-0794
1735-0794
1396
21
84
یکپارچگی اقتصادی- منطقه ای و تاثیر آن بر سرمایهگذاری مستقیم خارجی متقابل (برآورد مدل جاذبه برای کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی)
وحید
شقاقی شهری
امروزه یکپارچگی اقتصادی و منطقهای یکی از واکنشهای انفعالی کشورها برای مقابله با پدیده جهانیشدن محسوب می شود و همزمان با بحث توسعه اقتصاد داناییمحور و پدیده جهانیشدن اقتصاد و متعاقب آن گسترش مبادلات تجاری و سرمایهگذاریهای دوجانبه، بحث یکپارچگی اقتصادی و منطقهای نیز در مناطق مختلف جهان رونق گرفته است. از اینرو، کشورهای اسلامی با تکیه بر مزایای نسبی و ظرفیتهای بالقوه اقتصادی میتوانند با کسب تجارب متفاوت از همگراییهای مختلف اقتصادی- منطقهای، توان خود را برای حرکت در روند جهانیشدن افزایش داده و با شناخت مزیتهای نسبی و تکیه بر الزامات اقتصاد داناییمحور، موجبات افزایش جریانهای سرمایهگذاری خارجی و در پی آن رشد اقتصادی را فراهم کنند.
در مقاله حاضر، با هدف بررسی تأثیر یکپارچگیهای اقتصادی ـ منطقهای بر جذب سرمایههای خارجی (دوطرفه)، الگوی تعمیمیافته جاذبه[1] برای کشورهای اسلامی (کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی[2]) در دوره زمانی 2013-2005 برآورد شد. نتایج برآورد مدل در کل نشان میدهد یکپارچگیهای منطقهای کشورهای اسلامی و گسترش و تقویت بازار مشترک اسلامی بر حجم سرمایهگذاری مستقیم خارجی[3] متقابل بین کشورهای مذکور خواهد افزود.
[1]. Gravity Model.
[2]. Organization of Islamic Conference (O.I.C).
[3]. Foreign Direct Investment (FDI).
یکپارچگی اقتصادی ـ منطقهای / سرمایهگذاری مستقیم خارجی / کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی / مدل جاذبه
2017
11
22
27
64
https://pajooheshnameh.itsr.ir/article_28986_97380ecb56dda3402f18f1f8baf80c0f.pdf
پژوهشنامه بازرگانی
1735-0794
1735-0794
1396
21
84
ارزیابی نقش حمایت از حقوق مالکیت فکری در رشد اقتصادی: مطالعه موردی TRIPS
سمیه
شاه حسینی
شهرام
وصفی اسفستانی
سمیه
ناصر زاده
موافقتنامه تریپس، یکی از اسناد لازم الاجرای سازمان تجارت جهانی بوده که هدف آن ایجاد استانداردهایی برای حمایت از حقوق مالکیت فکری در کشورهای عضو سازمان می باشد. اجرای موافقت نامه تریپس، همواره یکی از نگرانی های اصلی کشورهای در حال عضویت در سازمان تجارت جهانی بوده و با توجه به پیش رو بودن عضویت ایران در آن سازمان، این سؤال مطرح است که اجرای چنین موافق نامه ای چه اثری بر اقتصاد کشورها دارد. بر این اساس در این تحقیق عملکرد اقتصادی 104 کشور در قالب دو گروه کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، با استفاده از مدل های رشد اقتصادی از طریق روش پانل دیتا مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بررسی ها نشانگر وجود رابطه مثبت بین شاخص حقوق مالکیت فکری و عملکرد اقتصادی کشورهای مختلف جهان می باشد. بنابراین، به رغم این تصور که افزایش حمایت از حقوق مالکیت فکری در کشورهای کمتر توسعه یافته ممکن است اثر نامطلوبی بر رشد اقتصادی آنها بر جای بگذارد، شایان ذکر است که افزایش حمایت از حقوق مالکیت فکری با تأثیر مثبت بر نرخ رشد اقتصادی، می تواند انتقال فناوری و سطح رفاه در هر دو گروه کشورها را ارتقا دهد.
جنبههای تجاری حقوق مالکیت فکری
رشد اقتصادی
سازمان تجارت جهانی
حق اختراع
2017
11
22
65
92
https://pajooheshnameh.itsr.ir/article_27796_f1f63d9d48723e2321a6c8f8f2a81a65.pdf
پژوهشنامه بازرگانی
1735-0794
1735-0794
1396
21
84
بررسی تطبیقی قانون حاکم بر نقض علائم تجاری با تاکید بر کنوانسیون پاریس، موافقتنامه تریپس و مقررات رم دو و مقایسه تطبیقی آن با حقوق ایران
مریم
قربانی فر
در نظام بینالمللی، حمایت از علائم تجاری و مقابله با نقض آن بر اصل سرزمینی بودن این حقوق مبتنی است یعنی کشوری که حق در آن ایجاد و ثبت شده است، حدود و ثغور حمایت از حق را تعیین و حق راجع به علامت تنها در آن سرزمین قابل حمایت است و بیرون از آن حمایت نمیشود. مطابق با این اصل، نقض حق در خارج از کشور محل ثبت قابل تحقق نبوده و در نتیجه، در عرصه بینالمللی علامت قابل حمایت نیست. در این راستا و جهت حمایت بینالمللی از علامت، کنوانسیون پاریس، موافقتنامه و پروتکل مادرید و موافقتنامه تریپس و مقررات رم دو، ضمن پذیرش این اصل برای حمایت بینالمللی از علامت بسته به مورد اصل رفتارملی که متضمن حمایت از علامت مطابق با مقررات ماهوی هریک از کشورهای عضو است و تقریر ثبت بینالمللی سعی در حمایت بینالمللی از علامت و توسعه حمایت سرزمینی به حمایت فراسرزمینی داشتهاند؛ تا به اینترتیب نقیصه سرزمینی بودن حمایت تا حدودی برطرف شود. قانون ثبت اختراعات، علائم تجاری و طرحهای صنعتی ایران نیز ضمن پذیرش این اصل، سعی در هماهنگی و اجرای مفاد کنوانسیون پاریس و موافقتنامه مادرید در حقوق ایران در جهت حمایت بینالمللی از علامت را دارد.
نقض علامت تجاری / اصل سرزمینی / اصل رفتار ملی / حق تقدم در ثبت / علامت مشهور
2017
11
22
93
131
https://pajooheshnameh.itsr.ir/article_28987_50f5b7f5e871df209afd32512732ae00.pdf
پژوهشنامه بازرگانی
1735-0794
1735-0794
1396
21
84
اثرات رفاهی پیوستن ایران به سازمان جهانی تجارت در چارچوب مدل تعادل عمومی قابل محاسبه پویا
رحمان
سعادت
اسمعیل
ابونوری
مرتضی
بکی حسکویی
محمد حسن
زارع
در این مقاله به بررسی اثرات بلندمدت رفاهی پیوستن ایران به سازمان جهانی تجارت با استفاده از یک مدل تعادل عمومی پویا پرداخته است. به این منظور، ابتدا مدل بر مبنای ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 کالیبره شده و سپس، مدل برای سناریوی پایه و سناریوی رقیب ــ به معنای کاهش تعرفهها به سطح میانگین تعرفههای 22 کشور درحالتوسعه ملحق شده به سازمان ــ شبیهسازی شده است. همچنین، براساس نتایج بهدستآمد، در یک افق بلندمدت سی ساله، سطح رفاه خانوارها در تمام سالهای پس از الحاق، در مقایسه با قبل از الحاق، افزایش یافته، اما در دهه اول پس از الحاق، نرخ رشد رفاه نسبت به قبل از الحاق، روندی نزولی دارد و روند افزایشی رفاه نیز، از دهه سوم پس از الحاق آغاز میشود.
مدل تعادل عمومی قابل محاسبه پویا/ سازمان جهانی تجارت/ آزادسازی تجاری/ تعادل نش/ تغییرات معادل هیکسی
2017
11
22
131
168
https://pajooheshnameh.itsr.ir/article_28988_6ebf7779fee33ab352edaba7b9456599.pdf
پژوهشنامه بازرگانی
1735-0794
1735-0794
1396
21
84
ارائه یک مدل بهینه سازی دوسطحی از زنجیره تأمین مواد غذایی فاسد شدنی: مطالعه موردی بر روی زنجیره عرضه ماهیان پرورشی گرم آبی در ایران
سیف اله
تبریزی
سیدحسن
قدسی پور
عباس
احمدی
مدیریت پایدار منابع غذایی و عرضه موادغذایی با کیفیت در جریان یک زنجیره تأمین کارا، از مهمترین مسائل حوزه مدیریت جوامع است. در سالهای اخیر، صید بیرویه انواع ماهی از دریای خزر، خلیجفارس و دریای عمان موجب کاهش شدید ذخایر این منابع آبی شده است؛ گسترش مزارع پرورش آبزیان نه تنها اقدامی مؤثر در جهت ایجاد یک منبع غذایی پایدار برای کشور بوده، بلکه کمک مؤثری به حفظ و بازسازی ذخایر دریایی کشور است. این درحالی است که محصولات شیلات از دیرباز بهعنوان محصولاتی با اشتغالسازی خوب و قدرت ارزآوری بالا شناخته میشوند. لذا، در این مقاله با ارائه یک مدل برنامهریزی دوسطحی، مدل همکاری استکلبرگ در زنجیره تأمین موادغذایی فاسدشدنی در قالب مطالعه موردی بر زنجیره عرضه ماهیان پرورشی گرمآبی مطالعه شده است. یک الگوریتم بهینهسازی دوسطحی با هدف حداکثرسازی سود مزارع پرورش و غرفههای فعال در بازار توزیع ماهی، مبتنی بر روش فراابتکاری بهینهسازی دسته ذرات (PSO) برای حل مسأله برنامهریزی دو سطحی توسعه داده شد. اجرای مدل با بهرهگیری از دادههای گردآوریشده از سطح بازار ماهی کشور، مبین کارایی مدل پیشنهادی در حل مسائل واقعی زنجیره تأمین موادغذایی فاسدشدنی است.
زنجیره تأمین موادغذایی فاسدشدنی
ماهیان پرورشی گرمآبی
بهینهسازی دوسطحی
مدل استکلبرگ
PSO دو سطحی
2017
12
19
169
204
https://pajooheshnameh.itsr.ir/article_28195_96e5d83807862d57aa15d6844aa67ea4.pdf
پژوهشنامه بازرگانی
1735-0794
1735-0794
1396
21
84
تجزیه و تحلیل ماندگاری صادرات صنایع لاستیک و پلاستیک
حسن
ثاقب
ناصر
الهی
فرهاد
خداداد
حسن
حیدری
این مقاله به تجزیه و تحلیل میزان تأثیر عوامل مؤثر بر ماندگاری صادرات صنایع لاستیک و پلاستیک (کدهای آیسیک 2511،2519 و2520) با استفاده از مدل ماندگاری زمانی گسسته پرداخته و برای برآورد مدل، دو دسته عوامل مؤثر در سطح کلان کشوری و در سطح خرد کالایی شناسایی شده است. براساس نتایج، برخورداری کشور صادرکننده از منابع نفت و گاز، عضویت مشترک کشور صادرکننده و واردکننده در موافقتنامههای همگرایی منطقهای، فاصله جغرافیایی کمتر و نزدیکی سطح توسعهیافتگی دو کشور، تأثیر زیادی بر ماندگاری صادرات دارد. ضمن اینکه تنوع بازاری و کالایی از مؤثرترین عوامل افزایش احتمال ماندگاری صادرات است. افزون بر این، تنوع بازاری برای کل صنایع لاستیک و پلاستیک و تنوع کالایی بهطور خاص برای صنایع پلاستیکی با اهمیتتر است. همچنین، افزایش پیچیدگی سبد صادراتی و ارزش بالاتر صادرات اولیه نیز اثر مثبتی بر ماندگاری صادرات دارد. در پایان، بهمنظور افزایش ماندگاری صادرات صنایع لاستیک و پلاستیک ایران توصیه میشود ضمن تمرکز بر صادرات کالاهای دارای مزیت نسبی، نسبت به انعقاد موافقتنامه تجارت آزاد یا ترجیحی دوجانبه با کشورهای پاکستان، عراق و کشورهای منطقه آسیای میانه اقدام شود.
ماندگاری صادرات / صنعت لاستیک و پلاستیک / مدل ماندگاری زمانی گسسته
2017
11
22
205
228
https://pajooheshnameh.itsr.ir/article_28989_9cce31d33fe6e4d5e5b0af80a2defc76.pdf
پژوهشنامه بازرگانی
1735-0794
1735-0794
1396
21
84
اثر اختلالات بازارکار برپویاییهای اقتصاد کلان در چارچوب یک الگوی کینزی جدید
موراشین
جوان
زهرا
افشاری
حسین
توکلیان
در این مقاله، یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی برای اقتصاد ایران طراحی شده است، بهطوریکه در آن علاوه بر اختلالات بازار کالا، اختلالات بازارکار هم دیده میشود. بهعبارت دیگر، در این الگو با فرض عدم تعادل در بازارکار به پیروی از گالی(2011)، بیکاری در الگو لحاظ شده است. مشارکت این مقاله در ادبیات اقتصادی این است که بازارکار بهصورت ناهمگن فرض شده، بهطوریکه هرکدام از نیروی کار در نوع خاصی از کار متخصصاند. اختلالات بازارکار نیز بهصورت قدرت بازاری و چسبندگی دستمزد وارد شده است. همچنین، فرض میشود تسهیم ریسک کامل در درون خانوار وجود دارد که مصرف یکسانی برای تمام اعضای خانوار، صرفنظر از شاغل و بیکار بودن آنها، تضمین میکند. در این الگو، پس از برآورد پارامترها با استفاده از رویکرد بیزی، به بررسی اثرات تکانههای تکنولوژی، پولی و عرضه نیروی کار بر پویاییهای متغیرهای کلان اقتصاد در دوره زمانی 1384 تا 1393 پرداخته شده است. نتایج توابع واکنش آنی متغیرها نسبت به تکانههای مختلف نشان میدهد تکانههای منفی عرضه نیروی کار، تکانه مثبت پولی و تکانه منفی تکنولوژی سبب کاهش نرخ بیکاری شده و دانستن این آثار، سیاستگذاران را بهسوی تصمیمگیری بهتری سوق میدهد.
بیکاری / چسبندگی اسمی / مارکآپ دستمزد / رویکرد بیزی
2017
11
22
229
265
https://pajooheshnameh.itsr.ir/article_28990_235ee0c7ac309fe691578c09c443c650.pdf